Сотишда банд бўлган ходимларнинг техник квалификация даражаси
Хi
Хi
Хi
Хi
Хi
Технологик(Рт)
Стандартларнинг қўлланиши
Сi
Сi
Сi
Сi
Сi
Янги маҳсулотлар
Яi
Яi
Яi
Яi
Яi
Иннвовацион, илмий тадқиқот харажатлари
Иi
Иi
Иi
Иi
Иi
1,2,3,4,5- қаторлар корхоналарнинг тақобатдошлик даражаси бўйича сифат мезонлари ҳисобланади. Буда: 1-аъло; 2-яхши; 3-ўрта; 4-ўртадан паст, 5-ташвишли ҳолат деб белигиланади.
-жадвал
Корхона рақобатдошлигини аниқлаш ва таҳлил қилишнинг «4Р» модели
Рақобатдошлик омиллари
Тахлил қилинаётган корхонада
Конкурентларда
А
В
......
Маҳсулот (Рм)
Ишончлик
Рм1
Рм1
Рм1
Рм1
Хизмат муддати
Рм2
Рм2
Рм2
Рм2
Тамир талаблик
Рм3
Рм3
Рм3
Рм3
Техник даражаси
Рм4
Рм4
Рм4
Рм4
Савдо маракаси обрўси
Рм5
Рм5
Рм5
Рм5
Тамирлаш хизмати даражаси
Рм6
Рм6
Рм6
Рм6
Қўшимча хизматлар қулайлиги
Рм7
Рм7
Рм7
Рм7
Хизматлар ва махсулотларни танлаш вариантлари
Рм8
Рм8
Рм8
Рм8
Ассортимент таркиби
Рм9
Нарх(Рн)
Чакана баҳоси
Рн1
Рн1
Рн1
Рн1
Улгуржи баҳоси
Рн2
Рн2
Рн2
Рн2
Нарх чегирмалари
Рн3
Рн3
Рн3
Рн3
Ҳисоб-китоб шакллари
Рн4
Рн4
Рн4
Рн4
Товарларни сотиш региони ва йўллари(Рс)
Сотиш стратегияси
Рс1
Рс1
Рс1
Рс1
Тақсимот турлари
Рс2
Рс2
Рс2
Рс2
Дилерлар сони
Рс3
Рс3
Рс3
Рс3
Дистрюбитерлар сони
Рс4
Рс4
Рс4
Рс4
Бозорни эгаллаш даражаси
Рс5
Рс5
Рс5
Рс5
Сотиш худудлари
Рс6
Рс6
Рс6
Рс6
Реклама(Рр)
Реклама шакллари
Рр1
Рр1
Рр1
Рр1
Реклама жойлари
Рр2
Рр2
Рр2
Рр2
Реклама бюджети хажми
Рр3
Рр3
Рр3
Рр3
Реклама частатаси
Рр4
Рр4
Рр4
Рр4
Кўргазмаларда иштироки
Рр5
Рр5
Рр5
Рр5
Оммавий ахбороот воситаларида эълонлар
Рр6
Рр6
Рр6
Рр6
Чегирмалар
Рр7
Рр7
Рр7
Рр7
Ж.Ж. Ламбен модели бўйича рақобатошлик таҳлили методикаси ҳам амалиётда кенг қўлланилади. Унда асосий кўрсаткичлар сифатида бозордаги улуши, товарлар таркиби улуши, харажатлар сарфи, технологияларни ўзлаштириш даражаси ва имиджи олинган.
-жадвал
Рақобатдошликнинг аниқлаш ва таҳлил қилишнинг Ламбен модели
Баҳолаш кўрсаткичлари
Баҳолаш мезонлари
Паст 1-2 балл
Ўрта 2-3 бал
Юқори 4-5 балл
Бозордаги улуши
3/1 дан кичик
3/1 дан юқори
лидер
Товар таркибининг улуши
диференцияланмаган
диференцияланган
Ноёб
Харажатлар
Рақобатчиларники юқори
Рақобатчиларники билан бир хил
Рақобатчиларникидан кам
Технологиялни ўзлаштириш даражаси
Ўзлаштириш қийин кечади
Ўзлатириш асон кечади
Тўлиқ ўзлаштирилган
Имидж
йўқ
Ривожланган
Кучли имиджга эга
Натижалар баллик тизимда баҳоланади.
Рақобатдошликнинг шунингдек ички нормалар, тартиблари ҳам белгиланади. Энг оммалашган формаси бу рейтинг баҳолаш усусли ҳисобланади.
Бу ерда:
Rj — корхонанинг рейтинг баҳоси;
Х1Х2,.. .Хn — таҳлил қилинаётган кўрсаткичларнинг нисбий ифодаси;Шунингдек, корхона рақобатдошлигини аниқлашнинг матрицали, самарадорликка боғланган моделларидан ҳам амалиётда кенг фойдаланилади.
Даромад таҳлили
Кредит инспекторлари лаёқатликни баҳолашда ўрганидиган энг муҳим кўрсаткичлардан бири бу корхонанинг доромад кўрсакичи ҳисобланади. Ддаромадлар таҳлилида уларнинг жорий ва истиқболдаги кўрсаткичларини баҳолаш лозим. Бунда, омилли таҳлилга ҳам муҳим эътибор қаратиш лозим. Бу борада кредит инспекторлари, экспертлар қуйидаги муҳим жихатларни аҳамият қаратишлари лозим: фойдани максималлаштиришнинг қандай имкониятлари мавжудлига; агар корхона зарарга ишлаётган бўлса бунинг сабабларини чуқур ўрганиши; тенденцияларига (тармоқ ривожлантириш юзасидан дастурларга, фаолиятнинг келажагига, бозорнинг кенгайишига ва х.к.); харажатларни бошқариш имкониятларига ва ҳ.к. жиҳатларга.