3. Komil insonni tarbiyalashda tarixning roli. Tarixiy xotirasiz kelajak yo‘q. Tayanch tushunchalar



Download 37,15 Kb.
bet1/8
Sana06.08.2021
Hajmi37,15 Kb.
#139790
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
1-mavzu



1-MAVZU: "O‘zbekiston tarixi" fanini o‘qitish metodikasi.
Reja:

1.O`zbekiston tarixi fani, uning predmeti, o‘rganish obyekti va manbalari.

2. O`zbekiston tarixini o‘rganishning nazariy-uslubiy asoslari.

3. Komil insonni tarbiyalashda tarixning roli.

4.Tarixiy xotirasiz kelajak yo‘q.
Tayanch tushunchalar: O`zbekiston tarixi fanining predmeti va obyekti. O`zbekiston tarixi fanining maqsadi va vazifalari. Metodologiya, Dialektika, Idealizm, Materializm. Arxeologiya, Geneologiya, Lingvistika, Etimologiya, Etnografiya, Epigrafika, Numizmatika, Xronologiya, Tarixiy manbalar, Avesto, Tarixni davrlashtirish, Yil hisobi.
1. O`zbekiston hududida istiqomat qilayotgan xalqlarning tarixi qadim o’tmishga borib taqaladi. Yashab turgan hududimiz tarixiy manbalari, arxeologik qazilmalari, xalq og’zaki ijodi namunalari orqali umumjahon tsivilizatsiyasi beshiklaridan biri bo’lganligini butun olam tan olmoqda. O`zbekiston tarixi umumjahon-insoniyat tarixining ajralmas qismi hisoblanadi. Chunki yurtimizda sodir bo’lgan tarixiy voqealar u yoki bu darajada o’zga xalqlar va davlatlarga ta’sir qilgan.

O`zbekiston tarixi fani xalqimizning mustaqil taraqqiyot yo’liga kirishi, mustaqillik yillarida milliy huquqiy davlatchilik qurilishi, demokratik fuqarolik jamiyatni shakllantirish, erkin bozor iqtisodiyotini yaratish, jahon hamjamiyatiga integratsiyalashish jabhalaridagi faoliyatini o’rgatadi. Shu bilan bir qatorda bu fan xalqimiz tarixini haqqoniy tasvirlovchi, aks ettiruvchi ko’zgu, ijtimoiy, siyosiy, tarbiyaviy, ma’naviy saboqlar majmuasidir.

Tarixiy haqiqat to’la ro’yobga chiqishi, haqqoniy tarix yozilishida tarix fanining predmeti va obyektini to’g’ri belgilanishi o’ta muhim ahamiyatga ega. Chunki O`zbekiston tarixi fani uchun ham boshqa barcha fanlar qatori predmet va obyekt masalasi asosiy masala bo’lib hisoblanadi. Zero, fan uning o’rganish predmeti va obyekti aniq bo’lmasa, uning oldidagi vazifa noaniq bo’lib, maqsadga erishish mushkul bo’ladi.

O`zbekiston tarixi fani boshqa ijtimoiy va tabiat fanlaridan farqli o’laroq mustaqil fan. Shuningdek, u barcha fanlar orasida alohida o’z o’rni va mavqeyiga ega. U barcha fanlar tarixini ham o’z ichiga olgan holda ularning rivojiga katta ta’sir etadi. Bu uning o’rganish predmeti va obyekti hamda vazifasida to’la namoyon bo’lmog’i kerak. Tarix fani o’z xususiyatiga ko’ra, birinchidan, o’zining butun diqqat e’tiborini faqat o’tmishga qaratadi, undansaboq beradi, xulosa chiqaradi, ajdodlarimizning moziyda qolgan hayot tarzini, ular yaratgan moddiy-madaniy, ma’naviy-mafkuraviy qadriyatlarni o’rganadi. Ikkinchidan, O`zbekiston tarixi fani boshqa ijtimoiy fanlarga nisbatan aniq fan. U matematika usulidan keng foydalanadi. Tarixiy voqea va hodisalar qat’iy aniqlikda, davriy ketma-ketlik-xronologik asosda o’rganiladi. Shuningdek, tarixiy voqea va hodisalar, hujjat va dallilarning haqiqiy va haqiqiy emasligi, ular qachon, qaerda, qanday tarixiy muhit va sharoitlarda tarixan voqe bo’lganligi aniqlanadi. Bo’lib o’tgan voqelik ko’lamining aniq sabab va oqibatlari, shu bilan birga, ularning aniq shakl-tamoyillari va holati aniqlanadi. Uchinchidan, O`zbekiston tarixi fani o’tmishdagi iqtisodiy-ijtimoiy hayotningahvoli, rivojlanishi va tanazzulining sabab hamda oqibatlarini o’rganadi, ulardan kelajak uchun saboq va xulosa chiqaradi. Bu esa, kelajak avlodlar uchun dasturulamal bo’ladi. To’rtinchidan, O`zbekiston tarixi fani ko’p qirralik va xilma-xillik xususiyatiga ega. U jamiyat taraqqiyoti va inqirozlarining faqat bir tomoninigina emas, balki jamiyatning hamma tomonlarini uzviy o’zaro bog’liqlikda, bir butunlikda o’rganadi. O`zbekiston tarixi fani, O`zbekistonning o’tmishidagi va hozirgi hududida eng qadimgi davrlardan to hozirgacha kechgan voqeliklar, insoniyat hayoti, tabiat va jamiyat taraqqiyoti va tanazzulini tahlil qiladi. Uning o’rganish predmetiga esa, mana shu makondagi jamiki xilma-xil voqea va hodisalar, ulardagi umumiy aloqadorlik va yaxlit birlik hamda qonuniyatlar hodisasi va jarayonlar, umuman, xalq va insonning yaratuvchanlik faoliyati kiradi. O`zbekiston tarixi fanining o’rganish makoni-obyekti O`zbekistonning tarixidir. Tarixiy obyekt (makon)ga nisbatan O`zbekiston tarixi fanining maqsadi, vazifasi, yo’nalishi va harakat (faoliyat) doirasi yoki chegarasi belgilanadi. Ma’lum bir ma’noda obyekt bilan predmet bir-biriga juda yaqin tushuncha bo’lsa-da ular tarix fanida tutgan o’rni va vazifasi bilan farqlanadi.




Download 37,15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish