“3 d texnologiyalar” fanidan O’quv qo’llanma

4-rasm. Teskari kinematikaga misol 
Bir qancha vaqt mobaynida kompyuter barcha zaruriy kadrlarni hisoblaydi va 
sizga tayyor filmni taqdim etadi.
5-rasm. Uch o’lchovli animatsiyalangan model 
 

---

95 
Realistik tasvirlar yaratish texnologiyasi 
Ko’pgina ob’yektlar qo’lda chizilishi mumkin bo’lgan Ikki o’lchovli
animatsiyadan farqli ravishda, uch o’lchovli ob’yektlar judayam silliq, ularning 
shakli judayam to’g’ri va ular judayam geometrik traektoriya bo’ylab
harakatlanailar. Leki bu muammolarning echimi mavjud. Animatsion paketlarda
vizualizatsiya vositalari yanada yaxshilanmoqda, yaratish uskunalari yangilanmoqda
va materiallar kutubxonasi kengaytirilmoqda.
“Notekis” ob’yektlarni yaratishda , masalan soch yoki tutun, ob’yektning ko’pgina 
qismlarini shakllantirish texnologiyalarida foydalaniladi.
6-rasm. Realistik tasvirga misol 
 
Invers kinematika qo’llanmoqda va jonlantirishning boshqa texnikalari, 
sahnalarni va harakatlarni yanada realroq qilish imkonini beruvchi videotasvirni va 
animatsion effektlarni moslashtiruvchi yangi usullar paydo bo’lyapti.Bundan
tashqari,ochiq tizim texnologiyalari bir vaqtda bir necha paketlar bilan ishlash 
imkonini beradi. Modelni bir paketda yaratib turib, uni boshqa paketda
qo’shimchalarini chizish, uchinchisida jonlantirish, to’rtinchisida videoyozuv bilan 
to’ldirish mumkin va bugungi kunda ko’pgina professional paketlar funksiyalarini 
maxsus baza paketlari uchun yozilgan qo’shimcha ilovalar yordamida kengaytirish 
mumkin. 
Teskari kinematika tizimini qo’llash asoslari
Кinematika (kinematics) — mexanikaning bir bo’limi bo’lib, ob’yektlar tizimi 
harakatiga bag’ishlangan. Agar mantiqan fikrlasak, teskari kinematika bo’limi statik 
tizimlar ob’yektlariga bagishlangan bo’lishi kerak. Lekin bunday emas. 

---

96 
3dS Maxda tizim ob’yektlari shu tizimga kiruvchi ob’yektlar o’rtasida aloqa 
o’rnatish yordamida amalga oshiriladi. Harakatning bunday tizimini qurgandan so’ng, 
har bir yangi avlod ob’yekti oldingi avlod ob’yektlari joylashuvi orqali aniqlanadi, 
bunda kinematik formulalardan foydalaniladi.
Teskari kinematika asosiga ham aynan shu tamoyillar qo’yilgan. Lekin tizimning 
barcha ob’yektlari harakati hisoblari, eng oxirida joylashgan teskari kinematika zanjiri
ob’yektni joylashuviga bog’liq. Boshqacha so’z bilan aytganda, sizga ierarxik 
zanjirning eng oxirgi ob’yektini boshqarish kerak bo’ladi. Shu yo’l bilan teskari 
kinematika tamoyillaridan foydalangan holda, teskari kinematika zanjirining eng oxirgi 
ob’yekti orqali siz ob’yektlar tizimini animatsiyalashingiz mumkin.