3-амалий машғулот

Товар хўжалигининг вужудга келишининг
ижтимоий – иқтисодий асослари

Ижтимоий меҳнат тақсимоти ва ихтисослашуви			Хусусий мулкнинг вужудга келиши ва ривожланиши
	Ишлаб чиқарувчиларнинг иқтисодий жиҳатларидан бир биридан алоҳидалашуви

Товар ишлаб чиқариш қуйидагича фарқланади:

1. 
   Оддий- хусусий мулкчиликка ва ишлаб чиқарувчининг шахсий мехнатига асосланади.
   
2. 
   Кенгайтирилган – хусусий мулкчиликка ва ёлланма ишчи кучига асосланди.
   

Товар - бу бирон-бир нафлиликка ва қийматга ега бўлган айирбошлаш учун яратилган меҳнат маҳсули.




Товарнинг икки хусусиятли




2.Алмашув қиймати – бирон турдаги товарнинг товарнинг бошқа турдаги товарга айрибошлаш қилинадиган миқдорий нисбати


1.Истеъмол қиймати нафлилиги). кишиларнинг бирон-бир эҳтиёжини қондира жлиши қобилияти.





Индивидуал нафлик - алоҳида истеъмолчининг субъектив руҳий ҳолати нуқтаи назаридан баҳоланган нафлик



Ижтимоий зарурий нафлик – талаб мийдорига мос келадиган миқдордаги нафлик


Меҳнатнинг икки ёқлама характеридан келиб чиқувчи товарнинг икки хил хусусияти.

Ижтимоий зарурий нафлилик

Аниқ меҳнат

Ижтимоий нафлилиги

Меҳнат

Товар

Талабга мос миқдордаги товар






Ижтимоий зарурий меҳнат

Абстракт меҳнат

Ижтимоий қиймати

Товар қиймати миқдорига таъсир етувчи омиллар

Оқимлар




Меҳнат унумдорлиги

Меҳнат интенсивлиги



Қийматнинг меҳнат назарияси- бу фикрига кўра, товарлар қийматининг умумий асоси бўлиб меҳнат ҳисобланади, Шу сабабли улар маълум миқдорларда бир-бирига тенглаштирилади. Товарларнинг оғирлиги, ҳажми, Шакли ва Шу каби табиий хусусиятларидан бирортаси қийматнинг умумий асоси бўла олмайди. Айирбошлашнинг зарур Шарти бўлиб товарларнинг турлича нафлилиги ҳисобланади. Миқдор жиҳатдан таққослаш учун товарларда мавжуд бўлган умумий нарса – уларни Яратиш учун сарфланган меҳнатдир.