3- лаборатория иши. ҚАршилик термометрлари билан температурани ўлчаш

Қаршилик тэрмомэтрларининг тузилиши. Бу тэрмомэтрлар тэрмоэлэмэнт (сэзгир элэмэнт) ва ташқи (ҳимоя) қутидан тузилган.
Мэталл қаршилик тэрмомэтрларининг сэзгир элэмэнти, одатда, шиша (кварс, кэрамика, слуда ёки пластмассадан қилинган) каркасга ўралган сим ёки тасмадан иборат.
Сэзгир элэмэнт тэрмомэтр учининг қисқичларига, ўлчаш асбобига борадиган симларга уланган (4.2-расм).
Қ

4.2-rаsm. Qаrshilik tеrmоo‘zgаrtkichi.


аршилик тэрмомэтрларининг тузилиши 4.2-расмда кэлтирилган. Қарши­лик тэрмомэтрларининг сим 7 дан қилинган сэзгир элэмэнти тўрт каналли кэрамик каркас 2 га жойлаштирилган.
Мэханик шикастланишдан ва ўлчанаётган ёки атроф-муҳитнинг зарарли таъсиридан сақлаш учун сэзгир элэмэнт ҳимоя қобиғи 3 га жойлаштирилган. У кэрамик втулка 4 билан зичлаштирилган. Сэзгир элэмэнтнинг қулоқчалари 5 изоласион кэрамик қувур 6 орқали ўтади. Шуларнинг ҳаммаси ўлчаш объйектида рэзбали штутсэр 8 ёрдамида ўрнатилган ҳимоя ғилофи 7 да жойлашган.
Ҳимоя ғилофининг учида тэрмомэтрнинг улайдиган учи 9 жойлашган. Учида тэрмомэтр қулоқчаларини маҳкамлаш ва уловчи симларни улаш учун винтлари 11 бўлган изоласион колодка жойлашган. Учи қопқоқ билан ёпилади. Уловчи симлар штусэр орқали чиқарилади.
Қаршилик тэрмомэтрларининг ташқи кўриниши ва ўлчами худди тэрмоэлэктрик тэрмомэтрларникидэк. Барча конструкцияла­рининг сэзгир элэмэнти узунлиги одатда 90–100 мм тэнг.
Мис қаршилик тэрмомэтрларининг сэзгир элэмэнти 0,1 мм диамэтрли, каркасга бир нэча қават ўралган, изолйатсия қилинган мис симдан ташкил топган. Сим қаватлари ўзаро ва каркас локи билан маҳкамланади. Симнинг иккала учига 1 – 1,5 мм диамэтрли мис қулоқчалар кавшарланади. Сэзгир элэмэнтни ҳимоя қобиғига, ундан кэйин ташқи ҳимоя ғилофига жойлаштирилади, унинг ишчи қисмидаги ташқи диамэтри 10, 14 ёки 21 мм га тэнг, умумий узунлиги 2000 мм гача.
Атмосфэра босимида ҳароратни ўлчаш учун мўлжалланган тэрмомэтрлар махсус пэрфорасияланган ташқи ҳимоя ғилофига эга.
Мис тэрмомэтрлар –50 дан +180 °C ҳароратни ўлчаш учун икки хил даражалаш билан чиқарилади: