3- ameliy shınıgıw. Mugdarlik maglıwmatlar ushin qadagalaw kartası

3-keste. Individual manisler kartası ushin qadagalaw shegaralari formulaları.
.

Статистика	Стандарт манислер берилмегенде		Стандарт манислер берилгенде
	Орайлик сизик	UCL хам LCL		Орайлик сизик	UCL хам LCL
Индивидуал манислер Х				Х0 йаки
Кошиуши озгериу кенлиги R				R0 йаки
Тарийп: Х0 хам R0 йаки хам стандарт манислери берилган. иккита (n=2) кузатишдаги кўчувчи озгериу кеглиги ўртача манисинин анлатади. d2, D1, D2, D3, D4 ­хам билвосита Е2 =1/ d2 манисинин n=2 болганда 2-кестеден алиу мумкин.

Individual manisler kartaları isletilgende tomendegilerdi yesapka aliu kerek:

a) individual manisler kartaları ham R kartaǵa karaganda protses ozgeriulerine bayqaǵısh emes;
b) yeger protses bolistiriliui normal bolmasa individual manisler kartalarin interpretatsiya qiliuda abayli bolıw kerek;
v) individual qadagalaw kartaları protses bir onimnen yekinshisine otgende jane qaytarıliuin yesapka almaydi, sanın ushin bazi jagdaylarda apiyaui ham R kartalardan tańlanba taparlari kolemin kishkentay (2 den 4 ge deyin) qilip paydalangan maqul. Yeger bul taparlar arasindagi intervaldin artiuina alip kelse de, usi jol maqul.

4. Mediana (Me) kartaları.

Mediana kartaları - olshenushi maglıwmatli protsesti basqarıw ushin molsherlengen ham tap sanday ham R kartalar siyakli. Al analogik (qayta islenbegen, úzliksiz) shigiun támiyinleydi ham Malim abzallıqlarǵa iye. Bunday kartalar kollau ushin ansat ham ulken yesaplaulardi talap etpeydi. Bul alardı islep shıgarıwga jeńiziu ansatlastiradi. Kartaǵa individual manisler menen birgelikde mediana manisin da kiritiledi. Mediana kartası protsess natijelerin bolistiriliuin ham variatsiani taplıq tusindiredi.
Mediana kartaları ushin qadagalaw shegaralari yeki túrli usilda yesaplanadi:
- topar ham ozgeriu kenligi medianasinan keyingi tapar ham ozgeriu kenligi medianasina deyin yesaplau arqali;
- topar medianasi ham ozgeriu kenligi ortasinan keyingi tapar medianasi ham ozgeriu kenligi ortasina deyin yesaplau arqali;
Yekinshi usil apiuayirak ham qolayraq (5. 3. 1 ham 5. 3. 2)
5. 3. 1 Mediana kartası
Oraylik sizik (tapar medianasinin ortashasi) tomendegige ten:


Mediana kartası ham R - kartalar (5. 1) siyakli duziledi. A4 koefficiyent 4-kestede keltirilgen.

N	2	3	4	5	6	7	8	9	10
A4	1,88	1,19	0,80	0,69	0,55	0,51	0,43	0,41	0,36

Sanı atap korsetiu kerek 3 shegaraga iye mediana kartası protsesti statistikalıq baskariliudan shigiuiga kartaǵa karaganda asten reakciya baradi.

5. 3. 2 Ozgeriu kenligi kartası
Oraylik sizik (hamme taparlar ushin ozgeriu kenligi ortashasi) tomendegige ten


D3 ham D4 turaqlılarinin manisleri 2-kestede keltirilgen.

5. Mugdarlik maglıwmatlar ushin qadagalaw kartalarin basqarıw usili ham interpretatsiyasi

Shuxart kartaları sisteması tomendegi shártlerge (sharayatlarga) tiykarlanadi:
- yeger protsesti ozgeriushenligi ham protsesinin ortashasi bir birlikten yekinshisine deyin ornatilgan ( ham boyinsha mas baxalangan) darejede turaqlı qalsa, onda az aldina taparlardin ortashasi ham ozgeriu kenligi tek Gana tosinnan ozgeredi ham kemnen-kem jagdayda qadagalaw shegarasinan sirtka shigadi. Maglıwmatlardin ashiq-aydin shegaradan shigiui yaki bir Katar sanday jagdaylardin juz beriuine jol qoymaydi, yeger qanday da itimallik penen tosinnan juzege kelgen bolsa jol qoyiladi.
karta protsesnin ortashasi qayda jaylaskanin ham onin stabilligi qandaylıǵın korsetedi. Tap sanday usi karta taparlari arasindagi maqul yemes variatsiyalardi de ortashaga karaganda variatsiyalardi korsetedi. - karta bolsa tapar ishindegi kalegen makul yemes variatsiyalardi juzege shigaradi ham uyrenilip atirgan protses ozgeriuleri induktori bolip xizmet etedi. Al protses birdeyligin ham jagdayinin olsheui boladı. Yeger - karta tapar ishindegi variatsiya ozgermi atirganin korsetse, demek protses statistikalıq baskarilip atirgan halda eken. Yeger barshe tańlanbalar birdey qayta islengen bolsa usi jagday boladı. Yeger R - karta protses basqarıwshilik jagdayinan shiqkanin korsetse yaki R karta daǵı dareje artip baraberse, birpara taparlar túrlishe qayta islengenligin yaki protsesge túrli bir neshe sebepler - aqibeti sistemaları tásir qilip atirganin korsetedi.
Kartaǵa de R kartası boyinsha protsesin statistikalıq basqarıwdan shigargan sharayatlar (sebepler) tásir qiliui mmumkin. Taparchaning ozgeriu kenligi ham ortashasini ańlatıw múmkinshiligi bir birinen yekinshisiga ótiwdegi ózgeriwshenelikni bahalawǵa baylanıslı, sonıń ushin R -karta birinshi bolip analiz etiliwi kerek. Basqarıw ámeliyatı 1 - 6 bólimlerinde keltirilgen.
1 Maglıwmatlar jıynaladı ham analiz etiledi, ortashasi ham ozgeriu kenligi yesaplanadi.
2 R karta dúziledi. Ozgeriu kenligi noqatları qadagalaw shegaralari menen ustpe-úst qoyilip, shegaradan sirttagi nokatlar, adetiy yemes ozgeriu Katarları ham trendler belgilenedi. tosınarlı sebepler bar ekenligi to'urisidagi hár bir signal ushin ozgeriu kenligi manisinde protses opertsiyasi analiz etiledi ham sebep tabiladi. To'urilaushi ham usi sebebin jane payda bolıwin aldin alushi amellar atqarıladı.
3 Tosınnan emes sebep tásir etken barlıq gúrishalar alıp taslanıp, qayta yesaplau ámelge asıriladı hamkartaga jańa ortasha ozgeriu kenligi ham jańa qadagalaw shegaralari kiritiledi. Ozgeriu manislerining barlıq noqatları jańa shegaralar menen salıstırılǵanda ststistik basqarıwchanligiga belgi etiwi tastıyıqlanishi kerek. Yeger zárúrat bolsa “idintifikatsiya - korrektrirohamniya - qayta yesaplau” ámeliyatları izbe-izligi tákirarlanıladı.
4 Yeger birpara taparchalar anıqlanǵan zárúrli sebeplerge kóre R - kartadan alıp taslanǵan bolsa, olar kartadan da alıp taslanıwı kerek. ham dıń qayta kórilgen manisleridan ortasha manisini ushin sınaq qadagalaw shegaralarini qayta yesaplau maqsetinde paydalanıw kerek
Tariyp - Protsesni statistikalıq basqarıw jagdayidan shıgarıwiga sebep bóliwshi taparchalarni alıp taslanıwı bul jaman (nadurıs ) maglıwmatlarni alıp taslawı emes, bálki bul jerde belgili tosınnan emes sebepler tásir etken noqatlar alıp taslanyapti. Biz bolsa tosınarlı sebepler tásiri nátiyjesinde tiykarǵı darejedegi iye zur ozgeriuni bahosini olyapmiz. Bul qadagalaw shegaralari ushin jáne de uyqas tiykar boladı, onı qollanıwı keyinirek payda bóliwshi tosınnan emes hamriatsiya sebeplerin jáne de natiyjelilew anıqlaw imkaniyatın beredi.
5 Ozgeriu kenligi statistikalıq baskariliu jagdayida bolǵanında, protsesni manislerini (taparcha ishinde iyiwler) ozgeriui stabil yesaplanadi. Bul jagdayda ortasha manisinni analiz qılıw ham protsesni ortasha jagdayi hamqt boyinsha ózgeryaptimi-joqpa sonı anıqlaw kerek.
6 karta dúziledi ham noqatlar qadagalaw shegaralari shegaralari menen salıstırıladı. Shegaradan sırtdaǵı noqatlar, noqatlardıń ápiwayı bolmaǵan strukturaları yaki trendlar belgilenedi. Tap sonday R - karta ushin da statistikalıq basqariluvchanlikdan shıǵıwshı hámme jagdaylarni analiz qılıw ham durislewshi hám de aldın alıwshı sharalar kóriw kerek. Bul jagday xarakterleytuǵın ham tosınnan emes sebepleri tabılǵan noqatlardı alıp taslaw kerek
Qayta yesaplau ámelge asıriladı ham garfikga protsesning jańa ortashasi (( ) ham jańa qadagalaw shegaralari sızıladı. Jańa shegaralar menen salıstırılǵanda barlıq noqatlar statistikalıq basqariluvchanlik jagdayini atap kórsetiwi tekseriledi, zárúrat bolǵanda “identifikaciya - korrektirovka - qayta yesaplau” ámeliyatları izbe-izligi tákirarlanadı.
7 Qadagalaw shegaralarining etalon manislerini belgilew ushin baslanǵısh maglıwmatlar sınaq shegaralari ishinde bekkem jaylassa, shegaralar keyingi maglıwmatlarni da qamtıp alıwı ushin keńeytiriledi. Orınlawshılar bul shegaradan protsesni keyingi basqarıw jumısları ushin paydalanıw kerek ham ham R kartanı kalegenidagi protses statistikalıq baskariliuidan chiqgani haqqındaǵı signalǵa kóre uyqas sharalar kóriwi kerek.