28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

 Moliyaviy  hisobot davri va uni topshirish 
Ho’jalik  yurituvchi  sub’ektlar  tomonidan  tuziladigan  va  tegishli  organlarga 
topshiriladigan  moliyaviy  hisobotlar  1    BHMS  bilan  tartibga  solinadi.  Moliyaviy 
hisobotlarda :quyidagi axborotlar to’liq aks ettirilishi kerak: 
1.
 
Ho’jalik  yurituvchi  sub’ektning  nomi,  mulkchilik  shakli,  yuridik  manzili, 
identifikatsiyalangan 
raqami 
va 
sub’ektni 
aniqlab 
olish 
uchun 
zarur bo’ladigan boshqa rekvizitlar; 
2.
 
Moliyaviy hisobot bir korxonaniqimi yoki bir guruh korxonaniqimi; 
3.
 
Hisobot sanasi yoki moliyaviy hisobotlar qaysi davrni o’z ichiga olishi; 
Topshirilgan  hisobot axborotlarini  to’g’ri  tushunish  uchun  quyidagi  rekvizitlar 
keltirilishi lozim: 
1.
 
Moliyaviy hisobotda qo’llanilgan valyuta turi; 
2.
 
Hisobotda foydalanilgan raqamlarning aniqlik darajasi, masalan, keltirilgan 
raqamlarning ming hisobida yoki million hisobida ekan ligi va hk.
 
Moliyaviy  hisobotning  hisobot  davri  bo’lib  1  yanvardan  31  dekabrgacha 
bo’lgan kalendar yil hisoblanadi. 

---

 
145 
«Buxgalteriya  hisobi  to’g’risida»gi  Qonunning  18    moddasiga  binoan  agar 
yuridik shaxs 1 oktyabrdan qathiy ro’yxatdan o’tkazilgan bo’lsa, birinchi hisobot yili 
keyingi  yilning  31  dskabrda  tugaydi.  Moliyaviy  hisobot  qonunchilikda  nazarda 
tutilgan  hollarda  kalendar  yshshdan  tashqari  oshiq  yoki  choraklik  qilib  ham 
topshiriladi. 
Moliyaviy  hisobotlar  uchun  hisobot  sanasi  bo’lib  hisobot  davrining  oxirgi  kuni 
hisoblanadi.  CHunonchi,  sub’ektning  yillik buxgalteriya  balansi uchun  hisobot  sanasi 
bo’lib  31  dekabr  hisoblanadi,  moliyaviy  natijalar  to’g’risndagi  yillik  hisobot  uchun 
hisobot davri bo’lib 1 yanvardan 31 dekabrgacha hisoblanadi. 
Moliyaviy hisobot quyidagi tashkilotga topshiriladi: 
1.
 
Sub’ekt  mulkdorlariga  (davlat  mulkni  boshqarish  vakolati  beril 
gan tashkilotlarga, tahsischilarga, qatnashuvchilarga); 
2.
 
Davlat statistika tashkilotiga; 
3.
 
Qonunchshshkka binoan boshqa tashkilotlarga. 
Ho’jalik  yurituvchi  subhektlar  moliyaviy  hisobotlarini  keyingi  yilning  15 
fevralidan kechiqtirmasdan topshirishlari kerak. 
Ayrim Vazirliklar idoralar va boptsa bsshqaruv organlari uchun O’zbekiston 
Respublikasida hisobot topshirishning boshqa muddatlarini belgilash mumkin. 
Bir  shaharda  joylashgan  subhektlar  uchun  moliyaviy  zhisobotni  topshirgan 
kuni,  deb  uni  tegishli  joyga 
hatsihiy 
taq’dim  etgan  kuni  hisoblanadi.  Boshqa 
shaharlarda joylashgan subhektlar uchun moliyaviy hisobotni pochta orqali jo’natgan 
kuni hisoblanadi (bu kun pochta korxonasini qo’ygan shtampasida mahlum). 
Basharti  hisobotni  junatgan  sana  dam  olish  kuniga  to’g’ri  kelsa,  hisobot 
topshirish sanasi dam olish kunidan keyingi kunga ko’chiriladi.