26-Мавзу. Is-lm модели Режа

Ялпи даромаднинг мувозанатли даражаси ΔY =ΔE x m миқдорга камаяди, бу ерда m = 1/(1-b(1-t)+m’)) – харажатлар мултипликатори.

2.IS - эгри чизиғи ва унинг тенгламаси

IS тенгламасини истеъмол, инвестиция ва соф экспорт функциялари тенгламаларини асосий макроиқтисодий айниятга қўйиб, уни R ва Y га нисбатан ечиб топилади.

2.IS - эгри чизиғи ва унинг тенгламаси

Демак товарлар ва хизматлар бозорида даромадлар даражаси ва фоиз ставкаси динамикаси ўртасида тескари боғлиқлик мавжуд.

R ўзгармаган ҳолда IS эгри чизиғининг ўнгга ёки чапга силжиши қуйидаги омиллар таъсирида рўй беради:
истеъмол харажатларининг ўзгариши;
- давлат хариди қийматининг ўзгариши;
- соф солиқ тушумлари-нинг ўзгариши;
- автоном инвестиция-лар ҳажмининг ўзгариши.

3. LM - эгри чизиғи ва унинг тенгламаси

LM эгри чизиғи ўзгармас нархлар шароитида пул воситалари бозорида вужудга келадиган фоиз ставкаси ва даромадлар даражаси ўртасидаги ўзаро боғлиқликни акс эттиради.

LM эгри чизиғининг ҳар бир нуқтасида пулга талаб Md пул таклифи Ms га тенг бўлади (Liquidity Preferense = Money Supply). Пул бозорида бундай мувозанатга даромад Y нинг ошиши билан фоиз ставкаси R кўтарилиши орқали эришилади.

3. LM - эгри чизиғи ва унинг тенгламаси

Маълумки, пулга талаб миқдорига фоиз ставкасидан ташқари даромадлар даражаси ҳам таъсир кўрсатади. Даромадлар юқори бўлса, харажатлар ҳам кўп бўлади. Бу эса, ўз навбатида истеъмол ва бошқа харажатлар учун пулга талабни ошишига олиб келади. Шундай қилиб, даромадлар даражасининг юқорироқ бўлиши пулга талабни оширади. Демак, даромад ва пулга талаб динамикаси ўртасида тўғри боғлиқлик мавжуд.

3. LM - эгри чизиғи ва унинг тенгламаси

Пулга талаб функциясини қуйидагича ёзамиз:

М/Р= f(R;У)

Пул бозори ҳолатини белгиловчи кўрсаткичлар ўртасидаги бундай ўзаро муносабатларни қуйидаги чизмаларда тасвирлаймиз.

Чизмалардан кўриниб турибдики, пулга бўлган талаб, фоиз ставкаси пасайиши билан, шунингдек, даромадлар кўпайиши натижасида ҳам ошади. Даромадларнинг ошиши натижасида пулга талаб эгри чизиғи Мd1 юқори сурилиб, Мd2 ҳолатини эгаллайди ва унда пул бозоридаги мувозанат нуқтаси, r1 ҳолатидан r2 ҳолатига ўтади.