26- mavzu: Operatsion tizim

 

ROM tipidagi xotira 

ROM  tipidagi  xotirasi  (Read  Only  Memory),  yoki  DXQ  (Doimiy  xotira 

qurilmasi) da, ma’lumotarni saqlash mumkin bo‘lib, o‘zgartirish mumkin emas. Bu 

ko‘rinishdagi xotiralar faqat ma’lumotlarni o‘qish uchun ishlatiladi. ROM  ba’zan 

energiyaga  bog‘liq  bo‘lmagan  xotira  deyiladi,  chunki  unga  saqlangan  barcha 

ma’lumotlar manba’ uzilgani bilan o‘zgarmaydi. Shuning uchun ROM da shaxsiy 

kompyuterlarni  yuklash  buyruqlari  ya’ni  tizimni  yuklaydigan  dasturiy  ta’minot 

joylashgan. Eslatib o‘tish lozimki, ROM va operativ xotira bir birini nkor etuvchi 

tushunchalar  emas.  Boshqacha  so‘z  bilan  aytganda,  operativ  xotira    manzillari 

maydoni qismi ROM uchun olib boriladi. Bu operatsion tizimni yuklashga imkon 

beruvchi  dasturiy  ta’minotni  aqlash  uchun  zarur.  BIOS  asosiy  kodi  tizimli  plata 

ROM  mikrosxemalarida  joylashgan  bo‘lib,  adapter  platalarida  shunga  o‘xshash 

mikrosxemalar  mavjud.  Ular  aniq  platalar  uchun,  ayniqsa  boshlang‘ich  yuklash 

bosqichida  faollashuvchi  platalar  uchun  kerak  bo‘lgan  kiritish-chiqarish  va 

drayverlar bazaviy tizimlari yordamchi qismdasturlarni o‘zida jamlaydi. Masalan, 

videoadapter. Boshlang‘ich yuklashda drayverlar talab etmaydigan platalar, odatda 

ROM  ga  ega  bo‘lmaydilar,  chunki  ularni  drayverlari  boshlang‘ich  yuklash 

jarayonidan keyin yuklanishi mumkin.