Kompyuterni tashkil etish fanidan
ORALIQ NAZORAT
23-Variant
043-19 Guruh talabasi Turdimuxammadiyev Doniyorjon
Savollar:
1. Assemblerda ma’lumotlarni uzatish buyruqlari.
2. Kiritish-chiqarish modullari.
Assembler (asm, assembler); ingliz tilidan assemble - yig'ish, yig'ish) - past darajadagi dasturlash tili, kompyuterda bajariladigan manba dasturni mashina tiliga avtomatik tarjima qilish uchun operatsion tizim tarkibidagi yordamchi dastur; tarjimon turi. Assembler tushunchalari elektron kompyuterning arxitekturasini aks ettiradi. Assembler - bu mashina dasturining yozilishini osonlashtiradigan mashina tilining ramziy yozuvidir. Xuddi shu kompyuter uchun turli xil assambleya tillari ishlab chiqilishi mumkin. Algoritmlarni amalga oshirish muammolari ishlab chiquvchilardan yashiringan yuqori darajadagi tillardan farqli o'laroq, yig'ilish tili kompyuterning ko'rsatmalar to'plami bilan chambarchas bog'liqdir. Assambleyer registrlarga kirishni, adreslash usullarini ko'rsatishni va protsessor ko'rsatmalari bo'yicha operatsiyalarni tavsiflashni ta'minlaydi. U yuqori darajadagi vositalarni o'z ichiga olishi mumkin: bir nechta mashina ko'rsatmalariga mos keladigan o'rnatilgan va aniqlangan makroslar, operandlar turiga qarab avtomatik buyruq tanlash, ma'lumotlar tuzilmalarini tavsiflash vositalari.
Assembler, shuningdek assambleyalar tilidan mashina tiliga ko'rsatmalarga kompilyator deb ham ataladi. Bunday kompilyatorning yana bir nomi mnemonik koddir. U yo'riqnomalarning mashina kodlarining qulay (mnemonik) shaklida taqdim etilishi uchun mo'ljallangan, tizim resurslaridan (protsessor, xotira, tashqi qurilmalar) samarali foydalanishni ta'minlaydi. Mnemocode operativ xotira hajmi bilan cheklangan ishlash talab etiladigan joylarda qo'llaniladi. Assembler ba'zan markaziy protsessorning ko'rsatmalar to'plami deb ham ataladi.
Maqsadga ko'ra buyruqlarni ajratish mumkin (qavs ichida IBM PC kabi kompyuterning assembler buyruqlari operatsiyalarining mnemonik kodlari misollari keltirilgan):
l arifmetik amallarni bajarish (ADD va ADC - o'tkazish bilan qo'shish va qo'shish, SUB va SBB - qarz bilan olib tashlash va olib tashlash, MUL va IMUL - imzosiz va imzolangan ko'paytirish, DIV va IDIV - imzosiz va imzolangan bo'linish, CMP - taqqoslashlar va hokazo.);
l ijro mantiqiy operatsiyalar (OR, VA, NOT, XOR, TEST va boshqalar);
l ma'lumotlar uzatish (MOV - yuborish, XCHG - almashinish, IN - mikroprotsessorga kirish, OUT - mikroprotsessordan chiqish va hk);
l boshqaruvni uzatish (dastur tarmoqlari: JMP - shartsiz filial, CALL - protsedurani chaqirish, RET - protseduradan qaytish, J * - shartli filial, LOOP - pastadir nazorati va boshqalar);
l belgilar satrlarini qayta ishlash (MOVS - o'tkazmalar, CMPS - taqqoslashlar, LODS - yuklashlar, SCAS - skanerlash. Ushbu buyruqlar, odatda, prefiks (takrorlash modifikatori) REP bilan ishlatiladi;
l dasturning uzilishi (INT - dasturiy ta'minotning uzilishi, INTO - toshib ketganda shartli uzilishlar, IRET - uzilishdan qaytish);
l mikroprotsessorni boshqarish (ST * va CL * - bayroqlarni o'rnatish va tozalash, HLT - to'xtash, WAIT - kutish, NOP - bo'sh turish va hk).
Dan to'liq ro'yxat montaj tili buyruqlarini asarlarda topish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |