221. Ishlab chiqarish jarayonini nazorat qilish

Xdoim. - jami ishlab chiqarish hajminig doimiy xarajatlari;

Xozg. - ozgaruvchan xarajatlar.

Bundan kelib chiqqan holda zararsizlik nuqtasi doimiy ishlab chiqarish (Xdoim.) xarajatlarining baho (B) va mahsulot tannarxining ozgaruvchan (Xozg.) tarkibi ortasidagi farqqa nisbati sifatida aniqlanadi

Q = Xdoim. / ( B Xozg.)

Zararsizlik nuqtasini grafik shaklida korsatish ham maqsadna muvofiq bolib, u korxona foyda olishni boshlaydigan ishlab chiqarish hajmini (kritik dastur) aniqlashga imkon beradi. Grafikni qurish uchun doimiy va ogaruvchan xarajatlarni, sotuv hajmini bilish zarur. Zararsizlik nuqtasi grafikda sxema korinishida bolib, ishlab chiqarish hajmi, sotuv narxi va mahsulot tannarxining foydaga korsatuvchi tasirini aks ettiradi (11.1-rasm).

226.Ishlab chiqarish zahiralarini normalashtirish
Javob

Bashorat balansi korxona uchun kongilsiz natijalar keltirib chiqaruvchi qarorlarni aniqlash, moliyaviy koeffitsientlarni hisoblash va moliya bozori talablari nuqtai nazaridan ularning darajasini baholash, kelajakdagi moliyaviy manba va majburiyatlar tuzilmasini ajratib korsatishga imkon beradi.

Moliyaviy rejaning, shuningdek, har qanday tadbirkorlik loyihasining yakunlovchi bosqichi zararsizlik nuqtasini tahlil qilish, yani mahsulotni sotishdan olinuvchi daromad uni ishlab chiqarish xarajatlariga teng boluvchi mahsulot ishlab chiqarish hajmini aniqlash hisoblanadi.

Zarasizlik nuqtasi korxonaning ishlab chiqarish quvvatlaridan foydalanishning malum bir darajasi sifatida ifodalanishi mumkin:

B ( Q = Xdoim. / Xozg. ( Q

Bu yerda: B - mahsulotni sotish bahosi;

Q - sotilgan mahsulotlar miqdori;

Xdoim. - jami ishlab chiqarish hajminig doimiy xarajatlari;

Xozg. - ozgaruvchan xarajatlar.

Bundan kelib chiqqan holda zararsizlik nuqtasi doimiy ishlab chiqarish (Xdoim.) xarajatlarining baho (B) va mahsulot tannarxining ozgaruvchan (Xozg.) tarkibi ortasidagi farqqa nisbati sifatida aniqlanadi