206-guruh talabasi Hamroyev Dilshod

206-guruh talabasi Hamroyev Dilshod

Ma'lumotlar tuzilmasi (ing.: data structure) - bu tuzilmani tashkil qiluvchi elementlar (malumotlar) va ular orasidagi bog'liqlikni ifodalovchi munosabatlar majmuasi hisoblanadi.

Ma'lumotlar tuzilmasi hisoblash mashinasida bir turdagi mantiqiy bog'langan ma'lumotlarni qayta ishlash va saqlash imkonini beruvchi dasturiy birlik sifatida qaraladi.
Ma'lumotlar tuzilmasining interfeysini tashkil etuvchi malumotlarni qo'shish, o'zgartirish, qidirish va o'chirish uchun funksiyalar to'plami mavjud.
MT o'zining quyidagi xossalari bilan tasniflanadi:
1)qabul qilishi mumkin bo'lgan qiymatlari to'plami;
2)mumkin bo'lgan amallar (operatsiyalar) majmuasi;
3)tashkil etilganlik tasnifi.
Ma'lumotlar turi (tuzilmasi) quyidagilarni belgilab beradi:
ushbu tuzilmaning xotirada joylashishi usuli va unga ajratilgan xotira hajmi;
berilgan ma'lumot turi uchun mumkin bolgan qiymatlar;
ushbu ma'lumotlar tuzilmasi ustida bajariladigan amallar yoki operatsiyalar.

Juda ko'plab masalalarning yechimini olish uchun odatda qog'ozga inson, shahar, kimyoviy narsalarni anglatuvchi nuqtalar va ularni tutashtiruvchi (strelkali) chiziqlarni chizamiz. Natijada hosil bo'lgan chizma graf deb ataladi.

Graf bu tugunlar va ularni bog'lovchi yoylar toplami hisoblanadi.
Agar yoylar yo'nalishga ega bo'lsa (bir tomonlama harakat mavjud bo'lgan avtomobil yo'li), bunday graflar yonaltirilgan graf yoki orgraf deb nomlanadi.
Ikkita i va j (qoshni bo'lmagan) tugunlarni tutashtiruvchi yoylar ketma-ketligi zanjir deb ataladi.
Yo'naltirilgan graflarda bunday ketma-ketlik yo'l deyiladi.

Agar grafning ixtiyoriy tugunlar juftligi orasida zanjir mavjud bo'lsa, bunday graf bog'langan deyiladi.

Agar graf boglanmagan bo'lsa, u holda uni k ta boglangan komponentlarga ajratish mumkin, bu komponentlar k-bog'langan deyiladi.
Grafning qaysidir tuguni oz-oziga zanjir bilan bog'lansa, bu sikl (yoki halqali) deb ataladi.
Halqasiz graf daraxt deyiladi.
Barcha mumkin bo'lgan yoylari berilgan graf to'liq deyiladi (masalan, n tuguni bo'lgan grafda n(n-1)/2 ta yoy mavjud bo'ladi).