2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

Ключевые слова: искусство, керамика, живопись, вышивка, ювелирное дело, изготовление 
костюмов, музыка, скульптура, кино, театр, художественная литература. 
Art is a specific form of social consciousness and human activity. Art is a creation of human labor, 
intellect and consciousness product. A work of art is a person’s unique talent will be Art is an integral part of 
human spiritual culture, is a special kind of spiritual understanding of the world. Art is wide in the sense of 
artistic values, their creation (artistic creation) and covers the processes of consumption (artistic perception). 
Art is modern developed in connection with the development of mankind from How broad is the word “art” in 
our living language not to use, of course, us, not its terminological meaning interested. 
Key words: arts, ceramics, painting, embroidery, goldsmithing, costume making, painting, music, 
sculpture, cinema, theater, fiction. 
 
Kirish.
Istilohiy ma’noda “San’at” deganda insonning goʻzallik qonuniyatlari asosida borliqni badiiy 
oʻzlashtirish (va oʻzgartirish)ga qaratilgan yaratuvchilik faoliyati hamda uning natijasi oʻlaroq vujudga kelgan 
jami narsalar tushuniladi. Ya’ni goʻzallik qonunlari asosida mahorat va did bilan yaratilgan narsalarning 
hammasi san’atga aloqadordir.
Asosiy qism.
San’atning quyidagi ikki turi farqlanadi: amaliy va badiiy (nafis). Amaliy san’at turlariga 
kulolchilik, naqqoshlik, kashtachilik, zardoʻzlik, libos yaratish kabi sohalar kirsa, badiiy san’at turlariga 
rassomlik, musiqa, haykaltaroshlik, kino, teatr, badiiy adabiyot kabilar mansub. Shuningdek, ifodali va tasviriy 
san’at turlari farqlanadi. Ba’zi san’at turlari tasvirlasa, boshqalari ifodalaydi. Aytaylik, musiqa – ifoda. San’at 
kompozitor ohanglar orqali kechinmalarni ifodalaydi va shu ohanglar ruhiyatimizda muayyan bir kayfiyat 
hosil qiladi. Rassomlik bilan haykaltaroshlik tasviriy san’at turlari boʻlib, unda biror manzara, holat musavvir 
qalbini junbishga keltirib, qalbida muayyan kechinmalarni qoʻzg’atadi va musavvir oʻsha manzarani rang-
tasvirga muhrlaydi. Shu tariqa san’at asarlari ruhiyatimizga oziq beradi.
San’atning turli koʻrinishlari voqelikni, undagi hodisa, narsa va holatlarni oʻziga xos usullar yordamida 
aks ettiradi. Masalan, musiqada tovushlar, ularning oʻzaro bog’lanishi, uyg’unligi orqali; badiiy adabiyot soʻz, 
obrazlar orqali; tasviriy san’atda boʻyoqlar yordamida muayyan hissiy obraz gavdalantiriladi; teatrda pesa 
qahramonlarining siymosi aktyorlar orqali namoyon boʻladi. Mavjud san’at turlari orasida badiiy adabiyot 
yetakchi oʻrin tutadi. Chunki badiiy adabiyot universal bilish va ifoda vositasi boʻlmish soʻz bilan ish koʻradi. 
San’at ijtimoiy hayotning mustaqil bir sohasi boʻlib, jamiyatning barcha tomonlariga ta’sir oʻtkazadi, 
ijtimoiy ongning hamma shakllari bilan aloqaga kirishadi. San’at voqelikni badiiy vositalar orqali yanada 
toʻlaqonli, jozibali anglashga yordam beradi. San’at uchun inson bosh mavzu boʻlib xizmat qiladi. San’atda 
inson hamma vaqt ham bevosita ifodalanmaydi. San’at narsalardan, tabiat hodisalaridan inson uchun 
ahamiyatli boʻlgan ma’noni izlaydi, inson qalbini poklaydi, uning har tomonlama kamol topishida muhim 
vosita boʻlib xizmat qiladi.

---