2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

Asosiy qism.
Har qanday fan boʻyicha har qanday mavzuni oʻrganish bilish faoliyatining umumiy 
strukturasiga muvofiq 4 bosqichda amalga oshirilishi lozim: 
1. Tasavvurlarning shakllanishi – bu bosqichda oʻquvchilar yangi tizimning umumiy belgilari bilan 
tanishadilar, uning umumiy funksiyalarini oʻrganadilar. 
2. Bilimlar va reproduktiv koʻnikmalarning shakllanishi – bu bosqichda oʻquvchilar, asosan, reproduktiv 
nazariy va amaliy topshiriqlarni bajaradilar. Bu ish jarayonida, ulardagi bilim va reproduktiv koʻnikmalar – 
ilgari oʻrganilgan bilimlarni takrorlash koʻnikmalari shakllanadi. 
3. Ilmiy va ijodkorlik koʻnikmalarining shakllanishi – bu bosqichda oʻquvchilar, asosan, turli 
koʻrinishdagi ijodkorlik topshiriqlarini bajaradilar. Bu ish jarayonida ilmiy va ijodkorlik koʻnikmalari 
shakllanadi. 
4. Ilmiy rivojlanishi va tadqiqotchilik koʻnikmalarining shakllanishi – bu bosqichda oʻquvchilar 
ijodkorlik va tadqiqotchilik topshiriqlarini bajaradilar. Bu ish jarayonida ilmiy va tadqiqotchilik koʻnikmalari 
shakllanishi amalga oshiriladi. 
Chizmachilik fani oʻquvchilarga nimani oʻrgatadi? Chizmachilik iqtisodiyotning turli sohalarida 
chizmalarni qoʻllash, ishlab chiqarish va texnik xususiyatlarning ayrim masalalarini oʻz ichiga oladi, yordam 
koʻrsatmalaridan mustaqil foydalanishni oʻrgatadi. Chizma dunyodagi narsalarni oʻrganish vositalaridan 
biridir. 
Bu predmetlarni (fazoviy obrazlarni) koʻrishda oʻquvchilarda oʻqitishning ma’lum bosqichiga kelib 
tekislikdagi geometrik obrazlar: chiziqlar - toʻg’ri, siniq, egri chiziqlar: shu chiziqlarning oddiy kombinatsiyasi 
- burchak, uchburchak, koʻpburchaklar va hokazolar ajraladi. Shunga asosan oʻquvchilar, albatta, oddiy 
mantiqiy fikrlar tuzadilar va atrofimizdagi hamma narsalar geometrik jismlarning kombinatsiyasidan iborat 
boʻlib, nuqta va chiziqlar esa har qanday tasvirning elementlaridir, degan xulosaga keladilar. 

---