2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

Ключевые слова: графическая программа, начало координат, абсолютные декартовы 
координаты, относительные декартовы координаты, полярные координаты, длина поперечного 
сечения. 
The article provides an idea of the possibilities of performing the coordinates of any 2D-dimensional 
object point in the AutoCAD-2007 graphics system in four different ways using the keyboard. In the graphical 
program, the cross section of a straight line is executed according to the coordinates of its first point, taking 
it as a single object. Kordinates are executed relative to the Y and X axis in the working area of the graphic 
program. It is shown that the methods of entering such coordinates are performed by placing symbols in front 
of the numbers on the keyboard with several examples. 
Key words: graphical application, coordinate head, absolute decart coordinates, relative decart 
coordinates, polar coordinates, cross-sectional length. 
 
Kirish.
XXI asr yangi texnika va texnologiyalarni kompyuterlar asosida ishlab chiqish va tashkil qilish 
asri hisoblanadi. Bugungi kunda juda koʻplab kompyuter grafik dasturlari mavjud boʻlib, ularni qaysi sohada 
qoʻllanilishi bilan bir biridan farqlanadi. Har bir soha mutaxassislari oʻz faoliyatlari uchun qulay boʻlgan grafik 
dasturni tanlaydilar. Dasturlarning imkoniyat chegaralari ham ma’lum bir sohaga yoʻnaltirilgan boʻladi. 
Demak, grafik dasturni tanlashda, avvalom bor, uning imkoniyatlarini inobatga olish lozim. Aksariyat hollarda 
grafik dasturni qoʻllashdan oldin boshqa bir dasturlarni yoki fanlarni oʻzlashtirishga ehtiyoj seziladi. Shunisi 
bilan ham grafik dasturlar murakkablashib boradi [1]. 
Asosiy qism.
Kompyuterda oddiy operatsiyalar majmuasini bilmasdan turib kompyuter grafikasini 
oʻzlashtirib boʻlmaydi. Demak, ta’lim tizimida avval informatika fani talabalar tomonidan oʻzlashtirilishi 
lozim ekan. Keyingi talab oʻrganiladigan grafik dasturni talabidan kelib chiqadi. AutoCAD grafik dasturi 
chizma yaratish bilan bog’liq boʻlganligi uchun ham geometriya, chizmachilik fanining nazariyasi 
hisoblanmish chizma geometriya kabi aniq fanlarni bilishni talab etadi. Qisqa qilib aytganda foydalanuvchi 
AutoCAD grafik dasturini oʻrganishda dastlab informatika, soʻng chizmachilik va chizma geometriya fanlarini 
oʻzlashtirgan boʻlishi lozim. 
Muhandislik kompyuter grafikasi fani boʻyicha amaliy mashg’ulotda nafaqat chiziq kesmasini 
sichqonchaning kursori bilan bajarish emas, balki grafik dasturning imkoniyatidan kelib chiqib, chiziq 
kesmasining koordinatalarini kiritish usulli boʻyicha tushuncha va tasavvurga ega boʻlishi lozim. 
AutoCAD-2007 grafik tizimida har qanday 2D oʻlchamli obyekt nuqtasining koordinatalarini 
klaviatyura orqali toʻrt xil usullarda bajarish imkoniyati mavjud.