2021耕種農業一般 ウズベキスタン語版20211228. indd

Atrof muhitning o’zgarishiga, harorat va kunduzgi yorug’likning tushish vaqtiga qarab, 
gullaydigan turi.
Misol uchun: yapon turipi va ismaloq.
Qisqa kun o’simligi- bu qorong’i vaqt, ma’lum vaqtdan uzunroq bo’lganda (gullash 
vaqti qisqaroq) gullash jarayoni yuz beruvchi o’simliklar. Qulupnay, xrizantema va 
boshqalar.
Kunduzgi o’simliklar- bu qorong’i vaqt, ma’lum vaqtdan qisqaroq bo’lganda (yorug’ kun 
uzonroq), gul kurtaklari ajralish jarayoni yuz beruvchi o’simliklar. Ismaloq va boshqalar.
Harorat pasayishi bilan gul kurtaklariga ajraluvchi o’simliklar turlari ham mavjud. 
Yapon turpi, brokkoli va boshqalar.
2
Ekish tizimi va loyihalashtirish
①
 Ekish tizimi
Ekish tizimi- bu dalada yetishtiriladigan ekinlarning turi va yetishtirish tartibi.
②
 Loyihalashtirish
Hatto bir xil turdagi ekinni, turli vaqtda va usullarda yetishtirish mumkin. Bunga 
loyihalashtirish, deyiladi.
Masalan, karam, turp kabi bargli sabzavotlar va ildizli sabzavotlarning yig’im vaqti 
har xil bo’lib, ekish vaqti esa bahorgi, yozgi va kuzgi vaqtlarga to’g’ri keladi. 
Shuningdek, pomidor va bodring ochiq dalada yetishtirilishiga (an’anaviy) nisbatan, 
ko’proq majburiy bo’lib, yig’imni kechiktirib, nazorat ostida yetishtiriladi. 

---

5
Umumiy madaniy dehqonchilik
２
3
Urug'larni ekish
（１）
Urug’larni ekish
Urug’lar (urug’ donalari) ni ekish ishiga “tanemaki”, deyiladi.
Urug’lar unib chiqishi uchun suv, harorat nazorati va kislorod zarurdir. Bu urug’ning 
unib chiqishi uchun zarur bo’lgan 3 shartdir. Ushbu 3 shartni ta’minlash uchun urug’ni 
tuproqga ko’mish zarur.
Yorug’lik ta’sirida unib chiqishi oson bo’lgan urug’lar (och rangdagi urug’lar) va 
yorug’lik tas’sirida unib chiqishi qiyin bo’lgan urug’lar (to’q rangdagi urug’lar) mavjud. 
Yorug’likni yoqtiradiga urug’larni, yupqa qatlam tuproq bilan qoplanadi. Yorug’likni 
yoqtirmaydigan urug’lar, qalinroq qatlamdagi tuproq bilan qoplanadi.
（２）
To’g’ridan-to’g’ri ekish
To’g’ridan –to’g’ri ekish, urug’larni ekin maydoniga bevosita ekishdir.
Turp va sabzi kabi ildizli sabzavotlar, to’g’ridan –to’g’ri ekiladigan, sabzavotlardir.