2019-yil tabiiy fanlar fakulteti

Detsis, 2,5% em.k,
(detsis, 10% em.k., patriot, 12,5% em.k.).
Sof moddasi: 
deltametrin, birinchi avlod piretroidlarning eng samarali namunasi sifatida hali ham 
mohiyatini yo’qotgani yo’q. U ilk bor Fransiyaning «Prosida» firmasi tomonidan 
ishlab chiqarilgan edi. Bu insektitsid ko’proq kemiruvchi hasharotlarning yetuk zoti 
va qurtlariga kuchli ta’sir ko’rsatgani hamda sof moddasining sarf me’yori juda kam 
bo’lganligi (7,5-25 gr/ga) sababli butun dunyoda va O’zbekistonda keng ishlatiladi. 
Hozirda ham u 18 xil ekin va yaylovlarni turli zararkunandalardan himoya qilish 
uchun tavsiya qilingan (Ro’yxat, 2010). Preparatda sof moddaning miqdoriga qarab, 
sarflash me’yory OD-R-O- l/gadan (detsis, 2.5%), 0,05-0,06 l/ga gacha (patriot, 
12.5%) uzgaradi. 
XULOSA 
1.
Ksilofag qo‘ng‘izlarning Qo`qon o`mon xo`jalik sharoitida tarqalishi, 
biologiyasi va ekologik xususiyatlarini keng qamrovli tadqiq etish: mazkur 
hasharotlarning turlar xilma-xilligini morfologik o‘ziga xosligini izohlash; tarqalish 
xususiyatlarini, ularni tarqalish o‘choqlarini aniqlash, biologiyasi va ekologik 
xususiyatlarini talqin etish; bu jarayonga ekologik omillar ta’sirini izohlash hamda 

---

78
ularga qarshi kurash usullarini ishlab chiqish imkoniyatini beradi; 
2.
Mazkur tadqiqot natijalari Qo`qon o`mon xo`jaligi ksilofag qo‘ng‘izlarning 
faunasi, biologiyasi va ekologiyasiga oid ilmiy dalillar ko‘lamini yanada 
kengayishiga ma’lum hissa bo‘lib qo‘shiladi. 
3.
Mazkur bitiruv-malakaviy ishi Qo`qon o`rmon xo`jaligida ksilofag qo‘ng‘izlarni 
o‘rganish borasidagi keng qamrovli ilk tadqiqot natijalari sanaladi, jumladan; 
Qo`qon o`rmon xo`jaligi ksilofag zararkunandalarining xilma-xilligi, tarqalishi, 
morfologik xususiyatlari izohlangan va ta’riflab berildi. Shunga ko’ra, Qo`qon 
o`rmon xo`jaligi hududida 15 turdagi ksilofag zararkunandalar hayot kechiradi;
4.
Qo`qon o`rmon xo`jaligi ksilofag zararkunandalarining ozuqa spektri 
o‘rganilib, ularning barchasi botanik tasnifga muvofiq tegishli guruhlarga ajratildi; 
ozuqa o‘simliklari mazkur (po’stloqxo’rlar misolida) hasharotlarning oziqlanishi, 
rivojlanish siklidagi o‘rni va ahamiyatiga muvofiq 1 va 2 pog‘onali guruhlarga 
ajratib berilgandi; 
5.
Farg‘ona 
vodiysi 
sharoitida 
Qo`qon 
o`rmon 
xo`jaligi 
ksilofag 
zararkunandalarining biologik va ekologik xususiyatlari o‘rganildi; 
6.
Mazkur hasharotlarni tarqalishi, dunyo tomonlari va yaruslari bo‘ylab 
taqsimlanishi, shuningdek, zarar keltirish darajalariga abiotik omillarning ta’siri 
ham ta’siri izohlab berildi; 
7.
Ksilofag zararkunandalarga qarshi kurashni tashkillash bo‘yicha bo‘yicha 
kurash choralari va amaliy tavsiyalar ishlab chiqildi. 

---

79