2019 O‘qish oxi

Bo‘lim  yuzasidan  takrorlash
1. Bo‘limdagi  qaysi  asarlarda  bahor  man-
zarasi  tasvirlangan?
2. Tabiatga  bo‘lgan  munosabatingizni  bil-
diring.
3. Bahorgi  milliy  o‘yin  va  an’analar  haqida
aytib  bering.
4. Bahor  kelishi  bilan  dala  va  bog‘larda
qanday  o‘zgarishlar  bo‘ladi?
5. „O‘lkamizda  bahor“  mavzusini  og‘-
zaki  bayon  qiling.
http://eduportal.uz

---

156
JAHON  BOLALAR  ADABIYOTI
Myunxauzenning  boshidan  kechirganlari
Erix  Raspe
1. Oyga  birinchi  sayohat
Turkiyada  poliz  ko‘katlaridan  bo‘lgan  bir
o‘simlikni  eslab  topdim.  U  juda  tez  o‘sar,
hatto  ba’zan  xuddi  osmongacha  yetar  edi.
Bu  Turkiya  loviyalari  edi.  Bir  daqiqa  ham
hayallamasdan,  shu  loviyalardan  birini  ekdim.
U  shu  ondayoq  o‘sa  boshladi.
U  faqat  yuqoriga  qarab  o‘saverdi  va  tez
kunda  Oyga  chirmashdi!
–  Qoyil!!!  –  dedim-da,  shoxlariga  tirmashib,
yuqoriga  chiqaverdim.
Bir  soatdan  keyin  o‘zimni  Oyda  ko‘rdim.
Oyda  kumush  boltamni  ko‘p  axtardim,  uni
topish  oson  bo‘lmadi.  Oy  ham  kumush,  bol-
http://eduportal.uz

---

157
tacha  ham  kumush  rangda  bo‘lgani  sababli
kumushda  kumush  ko‘rinmas  ekan.  Ammo
axiyri  boltachani  bir  to‘da  chirigan  poxol  us-
tidan  topdim.  Xursand  bo‘lib  uni  kamarimga
qistirib  oldim  va  Yerga  qaytmoqchi  bo‘ldim.
Biroq  ish  boshqacha  bo‘lib  chiqdi:  loviyaning
poyasi  quyosh  issig‘idan  qovjirab,  uzilib-uzilib
ketibdi.  Buni  ko‘rgach,  qattiq  xafa  bo‘ldim.
Nima  qilish  kerak?  Nima  qilsam  ekan?  Na-
hotki  men  Yerga  qaytolmasam?  Nahotki  um-
rim  boricha  Oyda  qolsam?  Voy,  yo‘q!  Aslo
bo‘lmaydi!  Noiloj  poxol  yoniga  o‘tirib  olib,  un-
dan  arqon  yasay  boshladim.  Arqon  ko‘ngil-
dagidek  uzun  bo‘lib  chiqmadi,  lekin  nachora!
Chap  qo‘limga  boltachani,  o‘ng  qo‘limga  ar-
qonni  ushlaganim  holda  sirg‘alib,  pastga  tu-
shaverdim.
Tez  orada  arqon  ham  tugab  qoldi,  men
bo‘lsam  osmon  bilan  yer  o‘rtasida,  havoda
osilib  qoldim.  Bu  juda  qo‘rqinchli  hol  edi.
Lekin  pisand  qilmadim.  Uzoq  o‘ylab  turmas-
dan,  boltachani  oldim  va  arqonning  pastki
uchiga  mahkam  yopishib  turib,  yuqorigi  uchini
kesdim  va  uni  pastki  uchiga  uladim.  Shunday
qilib,  yerga  yaqinlashdim.  Lekin  yerga  tushish-
ga  hali  ham  anchagina  masofa  bor  edi.
Arqonning  yuqori  uchini  ko‘pgina  marta  ke-
sib,  pastki  uchiga  bog‘lashga  to‘g‘ri  keldi.
http://eduportal.uz

---

158
Nihoyat,  shunday  pastladimki,  hatto  sha-
hardagi  uylarni  va  saroylarni  ham  ko‘ra  oldim.
Yerga  hammasi  bo‘lib  uch  yoki  to‘rt  mil
1
  qol-
gan  edi.
Birdan  arqon  uzilib  ketdi.  Hash-pash  de-
guncha  yerga  chirpirak  bo‘lib  tushdim.  Bir
vaqt  qarasam,  yerga  eng  kamida  yarim  mil  bo-
tib  ketibman.
O‘zimga  kelgandan  keyin  ko‘p  vaqtgacha
bu  chuqurdan  qanday  chiqishni  bilolmay,  esan-
kiradim.  Kun  bo‘yi  hech  narsa  yemay,  ichmay
o‘yladim.  Nihoyat,  o‘ylab  topdim,  tirnoqlarim
bilan  pillapoyachalar  yasab,  yer  ustiga  bazo‘r
chiqib  oldim.  Ha,  Myunxauzen  hech  qayerda
qolib  ketmaydi.
1.  Ertakni  o‘qing.  Myunxauzenning  topqirligiga
e’tibor  bering.
2.  Shu  voqeaga  o‘xshash  birorta  ertakni
bilasizmi?