201-Agranomiya 1-kurs talabasi Javlonova Gulnozaning” qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash-tirish”fanidan tayyorlagan
Prezintatsiyasi
6- Amaliy mashg’ulot Mavzu: Tuproqqa asosiy va yuza ishlov berish mashinalarining turlari, vazifasi, ularni ishga tayyorlash tartibini o’rganish reja: 1. Tuproqqa ishlov berish usullari - Tuproqqa asosiy ishlov berishdan maqsad –unga ko‘proq suvni singib ketishini yaxshilash, o‘simlik ildizi rivojlanadigan qatlamda ko‘plab suv to‘planishi va namlikni uzoq muddat saqlanishini ta’minlash hamda ildiz sistemasini kuchli rivojlanishi uchun sharoit yaratish, mineral va mahalliy o‘g‘itlarni tuproqqa aralashtirish, bundan tashqari, begona o‘t qoldiqlari va zararkunandalarni yo‘qotishdan iborat.
- Er haydash tuproqqa ishlov berishning asosiy usuli bo‘lib, bunda tuproq qatlami pluglar yordamida ag‘darib va ag‘darmasdan haydaladi.
2.Plugning umumiy tuzilishi va ishlash jarayoni - . Pluglar quyidagi asosiy qismlardan tashkil topgan
- 1- rama,
- 2-chimqirqar
- 3-disksimon pichoq
- 4-asosiy korpus
- 5-ag‘dargich;
- 6-lemex;
- 7-dala taxtasi;
Plugning asosiy qismlari Dala taxtasi yordamida plugning korpusi ariqning tubi va devorchasiga tayannib xarakatlanadi. - Dala taxtasi yordamida plugning korpusi ariqning tubi va devorchasiga tayannib xarakatlanadi.
- Pichoq tuproqni kesish va unda uchragan o‘simliklar qoldig‘i, ildizlari, qatlamlarni ajratish va tekis egat olish uchun xizmat qiladi. Pichoqlar diskli va qalamchasimon bo‘lib, ular chimqirqar lemexining oldiga o‘rnatiladi. Qalamchasimon pichoqlar o‘rmon butabotqoqli va plantajli pluglarda ishlatiladi.
- CHimkirkar o‘simlik qoldiqlariga boy bo‘lgan tuproqning yuqori qatlamni egat tubiga ag‘darib tashlash uchun xizmat qiladi. CHimqirqarning ishchi shakli plugning asosiy korpusiga o‘xshaydi, ammo undan kichikroq o‘lchamda bo‘ladi. Ramada chimqirqar plug korpusidan 30-35 sm oldinga o‘rnatiladi. Bundan maqsad - tuproqningq qatlami ularning orasidan oson o‘tkazishidadir. CHimqirqar qatlamning yuqorigi qismini 6-12 sm chuqurlikda kesadi va erni haydashda uni egatning tubiga tashlaydi.
3.Tirmalar haqida ma’lumot. - Tirmalash - tuproqning yuza qismiga tirmalar bilan ishlov berilib, bunda tuproqdagi namlikni bug‘lanib ketmasligi uchun uning yuzasida bir tekis yumshatilgan qatlam hosil qilishdan iborat. SHu bilan birga tirmalash jarayonida mayda notekisliklar va begona o‘tlar yo‘qotiladi.
- Tirmalar tuproqning yuza qismini yumshatish, tekislash, qatqaloq va begona o‘tlarni yo‘qotish, kesaklarni maydalash, urug‘ va o‘g‘itlarni ko‘mish uchun qo‘llaniladi. Ular ishchi qismlarining shakliga qarab tishli va diskli turlarga bo‘linadi.
Tirmalashga quyiladigan agrotexnik talablar: ishlov berish chuqurligi, 4-6 sm; yumshatilgan qatlamdagi tuproqning uvalanish sifati: o‘lchami 25 mm dan kichik fraksiyalar miqdori, kamida 80%; o‘lchami 50 mm dan katta fraksiyalar miqdori,ko‘pi bilan5%; unib chiqayotgan begona o‘tlarning yo‘qotilish darajasi, kamida 95%; tishlar qoldirgan izlarning chuqurligi, ko‘pi bilan 5 sm tashkil etishi kerak. - Tirmalashga quyiladigan agrotexnik talablar: ishlov berish chuqurligi, 4-6 sm; yumshatilgan qatlamdagi tuproqning uvalanish sifati: o‘lchami 25 mm dan kichik fraksiyalar miqdori, kamida 80%; o‘lchami 50 mm dan katta fraksiyalar miqdori,ko‘pi bilan5%; unib chiqayotgan begona o‘tlarning yo‘qotilish darajasi, kamida 95%; tishlar qoldirgan izlarning chuqurligi, ko‘pi bilan 5 sm tashkil etishi kerak.
Tirmalar Tishli Diskli Tishli tirmalar - Tishli tirmalarning ishchi qismlari tishlardan iborat bo‘lib, ularning ko‘ndalang kesim yuzasi to‘g‘ri to‘rtburchak, kvadrat, aylana, oval shaklida yasalgan bo‘ladi. Uning konsruksiyasi ikki burchakli ponasimon ko‘rinishda bo‘lgan holda, oldingi burchagi bilan tuproq qatlamini yorib qirqadi, yon burchaklari bilan suradi, aralashtiradi, katta o‘lchamli kesaklarni maydalaydi. Tirma tishlari yerning yuza qismiga 10 sm chuqurlikgacha ishlov berish mumkin.
Diskli tirmalar - Diskli tirmalar engil (BDS-3) va (BDT-3) og‘ir turlarga bo‘linadi. Engil diskli tirmalar bilan 10 sm chuqurlikkagacha xaydalgan erlarga va bog‘dorchilik ishlarida bog‘ qator oralariga ishlov berish uchun ishlatiladi. Og‘ir diskli tirmalar esa 20 sm chuqurlikkacha tuproqqa ishlov beradi. Diskli BDT-3 o‘rnatma tirmasi (2.7-rasm) rama 3, o‘rnatma mexanizm 1 va ikki qatorga o‘rnatilgan diskli to‘rtta batareyadan 2 tashkil topgan. Disklar 6 tayanch vtulkalar 7 va podshipnikli uzellar 11 yordamida o‘q 5 ga o‘rnatilgan. CHala joylar kolmasligi uchun ketingi qator diski oldingi qator disklari oraligiga o‘rnatiladi. Borona 2 m li kamrash kengligiga sozlashda yon bruslar 4 yakinlashtiriladi, ketingi chap batareyaga ettita, kolganlariga esa oltitadan disk joylashtiriladi. Diskli tirmalarning ishchi qismi sferik shakldagi maxsus po‘latdan yasalgan diametri 450 yoki 510 mm li disklardan iborat. Tirmalarga qirqma sferik disk o‘rnatilgan bo‘lsa, ular tuproqka yaxshi chuqurlashadi (botadi), o‘simlik qoldiklarini yaxshi maydalaydi. Ammo diskli tirmalarni ko‘p yillik begona o‘tlar (ajriq, g‘umay, qamish) bosgan maydonlarga ishlov berish mumkin emas,
a - umumiy ko‘rinishi; b – disklar batareyasi; 1-o‘rnatish mexanizmi; 2-batareya; 3-rama; 4-yon brus; 5-o‘k; 6-disk;
7-tirak vtulka; 8-kronshteyn; 9-shtir; 10-tozalagich; 11-podshipnik
Etiboringiz uchun
Raxmat
Do'stlaringiz bilan baham: |