20 Amaliy mashg‘ulot. Korxona (firma) xarajatlari Reja Ishlab chiqarish xarajatlari tushunchasi Ishlab chiqarish xarajatlari tarkibi

Q	AFC	AVC	ATC	MC
TC
0
10			20
20
30				11	390
40		420
50	2		14

Topshiriq №15
Jadvalni to‘ldiring.

Q	TC	FC	VC	MC	ATC	AFC	AVC
0	50
1	90
2	120
3	145
4	180
5	235
6	325

Topshiriq №16
1. Faraz qilaylik diod lampochka ishlab chiqarish fabrikasida 1 soatda 50 dona ishlab chiqariladi. Agar mehnat xarajatlari 5 $/ soat tashkil qilib bu xarajatlar yagona o‘zgaruvchan ishlab chiqarish xarajatlar hisoblanadi. Doimiy xarajatlar 5000 $ ni, 1 oyda ishlab chiqa-rish hajmi 10000 dona lampochkani tashkil etsa. Lampochka ishlab chiqarishning umumiy va o‘rtacha xarajatlarni aniqlang.


Topshiriq №17
Jadvalda firmaning o‘zgaruvchan va umumiy xarajatlar ma’lumotlari keltirilgan. Firmaning doimiy xarajatlari oyiga 10 mln so‘m. MC=∆TVC/∆Q yoki MC=∆VC/∆Q

Q (ming dona)	VC (mln so‘m)	MC (mln so‘m)
0	0
10	10
20	18
30	25
40	30
50	35
60	42
70	51
80	62

a) Firmaning marginal xarajatlarini hisoblang.

b) Doimiy, o‘zgaruvchan va umumiy xarajatlarni dinamikasini grafikda tasvirlang.
c) Ma’lumotlarni tahlil qiling.


Topshiriq №18

Firmaning qisqa muddatli xarajatlari ma’lumotlari asosida jadvalni to‘ldiring.

Q	AFC	AVC	VC	ATC	MC	TC
0				-		20
1				180
2				160
3				140
4				120

Topshiriq №19

1. Velosiped ishlab chiqarish korxonasining yillik doimiy xarajatlari 100 mln so‘m.

1 dona vilosiped ishlab chiqarish uchun 100000 so‘m o‘zgaruvchan xarajatlar to‘g‘ri keladi. Agar korxonada 500 donadan 1000 dona velosiped ishlab chiqarish hajmiga o‘tilsa. Mahsulot tannarxi qanday o‘zgaradi?


Topshiriq №20

1. Firmaning uzoq muddatli davrga mo‘ljallangan ma’lumotlar keltirilgan.

Q (dona haftaga)	Xarajatlar
	TC	ATC	MC
0	0
1	32
2	48
3	82
4	140
5	228
6	352

Aniqlansin:

a) o‘rtacha xarajatlar miqdorini;
b) marginal xarajatlar miqdorini;
c) xarajatlarni grafikda aks ettiring;
d) grafiklarni kritik nuqtalarini aniqlang;
e) ishlab chiqarishning qanday hajmida ijobiy samara kuzatiladi?
f) bu firmaning minimal ishlab chiqarish samarasi qanday?
Topshiriq №21

1. Firma konfet ishlab chiqarishda 3 ta texnologiyadan 1 ta variantni tanlashi mumkin. Jadvalda ishlab chiqarish resurslar foydalanishining turli darajalari keltirilgan. Faraz qilaylik jarayonda ishlab chiqarish omillaridan faqat mehnat va kapital ishtirok etadi. Yoz faslida mehnatning mahsulot birligidagi narxi 2000 rubl/hafta, kapitalning narxi 4000 rubl/xafta. Qish faslida mehnatning mahsulot birligidagi narxi 4000 rubl/hafta, kapitalning narxi o‘zgarmagan.

Ishlab chiqarish hajmi	Texnologiya
	A		V		C
	L	K	L	K	L	K
1	9	2	6	4	4	6
2	19	3	10	8	8	10
3	29	4	14	12	12	14
4	41	5	18	16	16	19
5	59	6	24	22	20	25
6	85	7	33	29	24	32
7	120	8	45	38	29	40

Har bir ishlab chiqarish bosqichida firma qaysi texnologiyani qo‘llagani ma’qul?

Topshiriq №22
1. Ishlab chiqarish hajmiga nisbatan xarajatlar keltirilgan jadvalni to‘ldiring.

Q	TC	FC	VC	ATC	AFC	AVC	MC
0	40
1	65
2	80
3	90
4	110
5	150

Topshiriq №23
1. Jadvalda marginal xarajatlar keltirilgan. Umumiy xarajatlarni hisoblab jadvalni to‘ldiring tahlil qiling.

Q	1	2	3	4	5	6
MC	45	35	50	68	88	110
TC

Topshiriq №24

1. Firmaning umumiy xarajatlari quyidagi funksiya bilan ifoda etilgan TC = 90 Q – 2 Q². Agar ishlab chiqarish hajmi Q = 11 birlikni tashkil qilsa, marginal xarajatlar miqdorini aniqlang.

Topshiriq №25
1. Korxonanig 5 birlik ishlab chiqarish hajmida umumiy xarajatlar 2500 so‘mni, 6 bir-likda esa 2800 so‘mni tashkil etsa. 6 birlik ishlab chiqarish hajmida o‘rtacha va marginal xa-rajatlarini hisoblang.


Topshiriq №26
1. ATC (5) = 50, MS (6) = 8. Ishlab chiqarishning Q=6 teng bo‘lganda o‘rtacha xarajatlar nimaga teng bo‘ladi?


Topshiriq №27
1. “X” tovarni 3 donasini ishlab chiqarishda umumiy xarajatlar 100 $ ga teng. 4 donani ishlab chiqarishda xarajatlar 22 $ ni, 5 donani esa 21 $ ni va 6 donani 19 $ ni tashkil qilsa. Q = 6 teng bo‘lganda o‘rtacha xarajatlarni aniqlang.