2-tema. Biznes hám onin funkciyalari

Isbilermenlik (enterprise) - bul biznestiń tiykarǵı yurg'iziwshi kúshi esaplanıp, táwekelchilikti moynına alatuǵın shaxslar tárepinen támiyinlenedi, hám de óndiristiń basqa faktorların tovar hám xızmetlerdi islep shıǵarıw imkaniyatın beretuǵın birlikke jıynaydı. Ol basqarıw, qarar qabıllaw hám muwapıqlastırıw wazıypaların atqaradı. Bul zárúrli faktor bolmasa, hátte júdá sapalı jer, jumısshı kúshi hám kapital qoyılmaları da klientlerge kerek bolǵan tovarlar hám xızmetlerdi usınıs ete almaydı.

Qarıydarlar talap etetuǵın tovarlar hám xızmetlerdi tabıslı islep shıǵarıw ushın kárxanalar basqa kóplegen mútajliklerge iye.


Kárxananıń bólimleri (Business functions)

Kópshilik kárxanalarda tórt tiykarǵı funktsional bólim bar. Olarda belgili ilmiy tájiriybege iye sol tarawlarda jumıs tájiriybesine iye bolǵan adamlar isleydi.

Insan resurlarini basqarıw

Insan resursları (HR) menejmenti kárxananıń jumısshı kúshine bolǵan zárúriyatın anıqlaydı, tiyisli xızmetkerlerdi yollaydi, tańlaydı hám oqıtadı hám jumısshılardı ustap qalıw hám olardı nátiyjeli islewge úndew ushın motivatsion sistemalar menen támiyinleydi. Sonıń menen birge, ol miynet shártnamaların dúzedi hám eger kerek bolsa, xızmetkerlerdi kemeytiw yamasa qayta jaylastırıwdı óz ishine aladı. Bul biznes funktsiyasınıń maqseti biznestiń ulıwma maqsetlerine erisiw ushın insan resurslarini basqarıw bolıp tabıladı.

Finans hám esaplar

Bul funktsiya bizneske kiretuǵın hám shıǵıs finanslıq aǵıslardı baqlaw, esaplardı júrgiziw hám analiz qılıw hám de joqarı administraciyaǵa da, basqa bólimlerge de finanslıq maǵlıwmatlardı usınıw ushın juwapker bolıp tabıladı. Tiyisli finansız, basqa funktsional tarawlarda nátiyjeli qararlar qabıl etilmeydi, sol sebepli finans hár qanday biznestiń tiykarı bolıp tabıladı.

Marketing

Bul bólim qarıydarlardıń qálew -tileklerin tuwrı anıqlaw ushın bazar izertlewleri hám bunday izertlew nátiyjelerin analiz qılıw ushın juwapker bolıp tabıladı. Bul maǵlıwmatlar keyinirek kárxananıń basqa bólimleri menen talqılaw etiledi, sonda ónim tuwrısında tuwrı qararlar qabıl etiledi. Tavar satıwǵa qóyılgach, marketing funktsiyası onıń bahasın belgilew, onı qanday hám qayda targ'ib qılıw, onı qanday satıw hám satıw ushın tarqatıw tuwrısında zárúrli qararlar qabıllawı kerek boladı.




Baslanǵısh islep shıǵarıw - Frantsiyada sutli qaramal


Ekilemshi islep shıǵarıw - kiyim -keshek fabrikası Indiyada


Úshinshi dárejeli sektor - ájayıp Zodiak Al Dubaydagi arab mıymanxanası