2-Tajriba ishi Mavzu: Metall va uning qotishmalarini metall elektrodlar bilan elektr yoy yordamida suyultirib

---

 
2-Tajriba ishi 
Mavzu: Metall va uning qotishmalarini metall elektrodlar bilan elektr yoy yordamida suyultirib 
dastaki payvandlashni o’rganish 
Ishdan maqsad:
Qo‘lda elektr yoyli payvandlash texnologiyasi va uni bajarishda qo‘laniladigan 
asbob-uskunalarlar bilan tanishish.
I. Ishni bajarish uchun umumiy ma’lumotlar 
Konstruksion materiallarning o‘zaro ulanadigan yuzalarini elektr yoyi issiqligi bilan eritib 
biriktirish 
elektr yoyli payvandlash
deb ataladi.
Payvandlash xalq xo‘jalagining щamma soщasida qo‘llaniladi.
Payvandlash o‘zgarmas va o‘zgaruvchan tokda bajarilishi mumkin. O‘zgarmas tokda bajarish 
uchun payvandlash generatori ishla tiladi. O‘zgaruvchan tokda esa, payvandlash trasformatori tokni 
tartibga soluvchi moslama bilan birga ishlatiladi.
1.
Payvandlash transformatori
-kuchlanishni 220-230 voltdan 30-65 voltga pasaytirib be rish 
uchun xizmat qiladi. Payvandlash toki kuchini o‘zgartiruvchi esa yoyni barqaror bo‘lishini ta’minlaydi. 
Payvandlash transformatori berk o‘zakdan (serdechnik) iborat bo‘lib, materiali trasformator 
uchun ishlatiladi gan po‘latdan plastinka shaklida yasalib, qavat-qavat qilib taxlanib o‘rganiladi. 
Plastinka yuzalari tokni o‘zgarmasligi uchun loklanadi va o‘zak otiga qo‘zg‘almas qilib birinchi 
o‘ram, tepasiga esa qo‘zg‘aluvchan qilib ikkinchi o‘ram o‘rnatilgan bo‘ladi.
Birinchi o‘ram elektr tarmog‘iga ulanadi. O‘ramlar soni birin chida ko‘p ikkinchida kam bo‘lib, 
past kuchlanishda katta tok olish va zifasini bajaradi. 
Qo‘zg‘aluvchan o‘ramni (9) qo‘zg‘almaydigan o‘ramga (8) yaqinlashtirilsa (l-masofada) 
payvandlash tok kuchi yuqori bo‘ladi. Agar uzoqlashtirilgach pasayadi (-rasm). 
2.
Elektrod tutgich
-unda elektrod maxkamlanib tok yuboriladi va dastasidan payvandchi ish 
paytida ushlab turadi. Uning ko‘rinishi щar xil shaklda bo‘ladi.
3.