2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

Bog’lamlarning turlari. 
Desmurgiya (yunoncha 
desmos – 
bog‘lam, bog‘lanish, 
ergon – 
ish, faoliyat) – 
jarohatlarni bog‘lashda qo‘llaniladigan qoidalar to‘g‘risidagi ta’limot.
Bog‘lamlarni mahkamlashning juda ko‘p usullari mavjud: 
1. 
Qimirlamaydigan bog‘lam
– shikastlangan sohaning hara-katsizligi va tinchligini 
ta’minlab berishi kerak. 
2. 
Cho‘zuvchi bog‘lam
– shikastlangan sohaning cho‘zilishini ta’minlab berishi lozim. 
3. 
Bosuvchi bog‘lam
– tananing nosog‘ qismini bir tekisda bosib turadigan bog‘lam. 
4. 
Antiseptik bog‘lam
– o‘zidagi moddalari bilan bakteriyalarga qarshi ta’sir 
ko‘rsatishga mo‘ljallangan. 
5. 
Himoya qiluvchi bog‘lam
– jarohatning granulyatsiyalanish davrida qo‘llanilib, 
nozik granulyatsiya to‘qimasini qurib qolishdan va jarohatlanishdan saqlash maqsadida 
qo‘llaniladi. 
6. 
Okkulyuzion bog‘la
m – jarohatga havo kirishiga to‘sqinlik qiladigan bog‘lam. U 
ochiq pnevmotoraksda qo‘llaniladi. 
Yumshoq va qattiq bog‘lamlar
. Yumshoq bog‘lamlarga yelimli, ro‘molli, sopqonsimon, 
bintli bog‘lamlar kiradi. Qattiq bog‘lamlarga shinali va gipsli bog‘lamlar kiradi. 
Yelimli 
bog‘lamlar. 
Bog‘lamlarni teriga yopishtirish uchun kleol, kolloidli, yopishqoq plastirdan 
foydalaniladi. Ustun tomonlariga quyidagilar kiradi: bog‘lam qo‘yishning oddiyligi, terini 
qitiqlamasligi sababli uni qayta-qayta ishlatish mumkin. Kamchilliklari: terining tukli 
joylarida ishlatib bo‘lmaydi, qo‘llansa, teridan ko‘chib ketadi. 
Ro‘molli bog‘lamlar
 
qo‘llanilishi jihatidan eng oddiy bog‘lam turidir. (12.3-rasm). 

---

108