2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

«Gippokrat qalpog‘i» 
quyidagicha qo‘yiladi: bir qo‘lga birinchi o‘ram, ikkinchi qo‘lga 
ikkinchi o‘ram bint olinadi. Har ikkala bintning bo‘sh uchlari ensa do‘ngligining pastrog‘iga 
joylashtiriladi. Har ikkala bint bir-biriga qarama-qarshi yo‘nalishda pesona do‘ngi o‘rtasiga 
olib boriladi.
O‘ng qo‘ldagi bint o‘rami sirkulyar aylanishlar hosil qiladi, bundahar bir qaytib 
keladigan aylanish undan avvalgi aylanishning 1/2 yoki 2/3qismini qoplab olishi kerak. Ayni 
bir paytda sirkulyar aylanish hosil qilayotgan bint qaytar aylanish qilayotgan chap qo‘ldagi 
bintni har doim mahkamlab boradi. Bu narsa boshning gumbazi to‘liq qoplagunga qadar 
davom ettiriladi.(12.6-rasm). Bu bog‘lam eng qulay va ishonchli hisoblanadi, chunki bunday 
bog‘lam qo‘llanilganda uning bo‘shashib, o‘rnidan qo‘zg‘alishiga hech qanday imkon 
bo‘lmaydi. Bundan tashqari, bu bog‘lamni qo‘yish texnika sisodda bo‘lib, u quyidagicha 
amalga oshiriladi: uzunligi 80–90 
sm 
bo‘lgan bint olinadi (bint bog‘ich). 

---

110 
 
 
 
10.2-rasm. Boshning qalpoqchali bog‘lami. 
 
U tepa suyagining o‘rta qismiga shunday qo‘yiladaki, bunda uning uchlari quloqlarning 
old qismidan pastga vertical tushib turadi. Bintning har ikkala bo‘sh uchini tarang holda 
ushlab turish kerak (bintni kasal yoki yordamchi tortib ushlab turadi). O‘ng qo‘l bilan bint 
o‘ramini olib bosh atrofidan birinchi sirkulyar yo‘l bilan aylantiriladi (bu mahkamlovchi yo‘l 
bo‘lib hisoblanadi). Uni 2–3 marta aylantirib ishonchliligini oshirish ham mumkin. 
Mahkamlovchi sirkulyar yo‘ldan keyin, bog‘ichga borgach, bint uning atrofidan va pastidan 
aylantirilib, pesona yoki ensa tomonga o‘tiladi,keyin bint qarama-qarshi tomonga boshqa 
bog‘ichga yo‘naltiriladi, undan aylantirilib yana qarama-qarshi tomonga yo‘naltiriladi, bunda 
har bir galdagi aylana avvalgi aylanishning bir qismini berkitib boradi, u bosh gumbazi 
berkilgunga qadar davom ettiriladi. Shundan keyin bir yoki ikkita sirkulyar yo‘l bilan bint 
mahkamlanadi, bog‘ichlarning biridan o‘tkaziladi va bog‘ichning ikkinchi uchi bilan iyak 
ostidan bog‘lab qo‘yiladi.