2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

20-jadval 
Jo„xori urug„ining sifat ko„rsatkichlari 
( Z.Umarov ma‟lumotlari) 
Urug„lar 
Sifat ko„rsatkichlari, mm.
uzun-
ligi 
eni
qalin-
ligi
1000 dona 
urug„ning 
vazni,g 
Ro„vakning yuqorigi qismidan olingan urug„ 
4,23 4,38 
2,77 
35,4 
Ro„vakning o„rta qismidan olingan urug„ 
4,10 4. 25 2,66 
31,6 
Ro„vakniig pastki qismidan olingan urug„ 
3,42 4,06 
2,58 
28,8 
Jadvalda ko„rsatilgan ma‟lumotlar bo„yicha jo„xori urug„ining sifati 
joylashgan va rivojlangan qismiga qarab har xil bo„lar ekan. Har bir o„simlikning 
to„p
 
gulida oldin yetilgan urug„lar nafaqat
 
yirik balki kimyoviy tarkibi fiziologik 
holati va hosildorlik xususiyatlari ham yuqori bo„ladi. Agronomiya amaliyotida 
bunday urug„larni ekish ekinlar hosildorligini oshirishga imkon tug„diradi. Yuqori 
sifatli urug„lar maxsus saralash mashinalarida urug„larni kattaligiga qarab, 
solishtirma vazni bo„yicha saralab ajratish mumkin. Bundan tashqari kombaynda 
past tezlikda yanchilgan urug„larni ekishga ajratib olinadi.

---

60 
3. Urug„larni har xil sifatli bo„lishi ularning genetik jihatidan har xil 
bo„lishiga bog„liqdir. Har bir o„simlikda, ayniqsa, chetdan changlanuvchi 
o„simliklarda gulning onalik og„izchasiga boshqa o„simlik yoki boshqa guldan 
otalik changi tushishi mumkin. Bu hodisa urug„larning genetik jihatidan nafaqat bir 
tup o„simlikda, balki bir tup gulida ham har xil bo„lishiga sabab bo„ladi. 
Urug„larning har xil sifat belgilariga ega bo„lgan ijobiy yoki salbiy bo„lishi 
mumkin. Shuning uchun urug„larning sifat belgilariga salbiy ta‟sir qiladigan 
sharoitlarni aniqlash va bu omillarni yo„qotish zarur. Lekin, urug„larning 
hosildorlik xususiyatlarini oldindan belgilaydigan ob‟ektiv usullar hali o„rganilgan 
va aniqlangan emas. Ammo, geterospermiyani o„rganish urug„ning, shakllanishi va 
biologik qimmatli ko„rsatkichlarga ega bo„lgan urug„larni yetishtirishga imkon 
beradi.