2. Odamlar faoliyati samaradorligining hal qiluvchi sabab omili ularning motivatsiyasidir

1. Inson oldida turgan vaziyatga duch kelar ekan uni hal etish uchun o’zini- o’zi qiziqtirishi mumkin. Bu insonning o’zida uning irodasi bilan paydo bo’ladi. Ana shu qiziqish muvaffaqiyatga erishishga, ishni oxiriga yetkazishga, bilimni egallashga, manfaatga intilish va hokazolar bo’lishi mumkin. Shu bilan birga qiziqishni tashqi muhit, jumladan bevosita rahbar rag’batlar orqali uyg’otishi mumkin. Xodimni rag’batlar orqali vazifani hal etishga undash –ekstravert qiziqtirish deb nomlanadi. Korxonada ishga qiziqtirish jarayonlari, masalan mukofotlash, farmoyish chiqarish, ijtimoiy e’tirof etish va hokazolar qiziqtirishning xuddi shu turiga taalluqlidir. Maqsadlarni oddiy ijrochilar uchun tushunarli holda yetkazish, bu xodimlarda ushbu maqsadlarga erishishda o’zlarining rolini anglab etishlari, o’z kuch-g’ayratlarini iqtisodiy va texnik vazifasini bajarishga yo’naltirish, topshiriq bilan maqsad o’rtasidagi bog’liqlikni anglab yetishdan iborat personalning o’z-o’zini qiziqtirishlarini ta’minlash yuqori bo’g’in rahbariyatining birinchi darajali vazifasi, deb hisoblanadi.

2. Odamlar faoliyati samaradorligining hal qiluvchi sabab omili ularning motivatsiyasidir.
Bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda mehnatni boshqarishning motivatsion jihatlaridan keng foydalaniladi. Mamlakatimizda iqtisodiy ma'nodagi mehnat motivatsiyasi tushunchasi nisbatan yaqinda ishlab chiqarishni demokratlashtirish bilan bog'liq holda paydo bo'ldi. Ilgari u asosan sanoat iqtisodiy sotsiologiyasi, pedagogika va psixologiya fanlarida qoʻllanilgan. Bunga bir qancha sabablar sabab bo'ldi. Birinchidan, iqtisodiy fanlar o‘z predmetlarining nomlari keltirilgan fanlar bilan bog‘liqligini tahlil qilishga intilmagan, ikkinchidan, sof iqtisodiy ma’noda, yaqin vaqtgacha tushuncha.
"motivatsiya" o'rnini "rag'batlantirish" tushunchasi egalladi. Motivatsion jarayonni bunday qisqartirilgan tushunish qisqa muddatli iqtisodiy maqsadlarga, bir lahzalik foyda olishga yo'naltirilganligiga olib keldi. Bu xodimning ehtiyoj-motivatsion shaxsiga halokatli ta'sir ko'rsatdi, o'z rivojlanishiga, o'zini-o'zi takomillashtirishga qiziqish uyg'otmadi va aynan shu tizim bugungi kunda ishlab chiqarish samaradorligini oshirishning eng muhim zaxirasi hisoblanadi.
3. Avraam Xarold Maslou(1908-1970) - amerikalik psixolog, gumanistik psixologiya asoschisi, boshqaruv fikrining xulq-atvor yo'nalishi rahbari.
Asosiy ishlar: Inson motivatsiyasi nazariyasi (1943), Motivatsiya va shaxsiyat (1954), Borliq psixologiyasiga (1962), Evpsixik boshqaruv (1965), Fan psixologiyasi (1967).