2. Nivellirlarni tekshirish va tuzatish > Niverlash mohiyati va turlari

Ko’rish trubasining ko’rish maydonida reyka va adilak pufakchasining tasviri.

• www.arxiv.uz

2. Nivellirlarni tekshirish va tuzatish

• Nivelir quyidagi geometrik shartlarni qanoatlantirishi shart:
• 1.Doiraviy adilak o’qi nivelirning aylanish o’qiga paralel bo’lishi kerak (ZZ’ // JJ’)

• www.arxiv.uz

2.Iplar to’rining gorizontal ipi nivelirning aylanish o’qoga perpendikulyar bo’lishi kerak. (NN //JJ)

• www.arxiv.uz

3.Trubaning ko’rish o’qi sil;indrli adilak o’qiga parallel bo’lishi kerak (VV’//UU, silindrli adilak nivelirida) yoki trubaning ko’rish o’qi gorizontal bo’lishi kerak. Bu shartni tekshirish uchun bir-biridan 50-70m masofa turgan A va B nuqtalarga qoziq qoqiladi va nivelir balandligi reyka orqali o’lchanadi.

• www.arxiv.uz

3.Niverlash moxiyati va turlari

• Nivelirlash geodezik ishlarning bir turidir. U bilan yerning tabiiy yuzasida joylashgan nuqtalarning bir biriga nisbatan nisbiy balandligi o’lchanadi.
• Geometrik nivelirlash geodezik asbob- nivelir bilan hosil qilinadigan gorizontal vizirlash nuri yordamida bajariladi.
• Trigonometrik nivelirlash geodezik asbob –teodolit taxeometr yordamida hosil qilinadigan qiya nur asosida bajariladi. Bu nivelirlash ikki nuqta orasidagi chiziqning og’ish burchagi va masofasini o’lchash bilan amalga oshiradi.

• www.arxiv.uz

Fizik nivelirlash gidrostatik, barometrik va aero radio nivelirlashlarga bo’linadi:

• Fizik nivelirlash gidrostatik, barometrik va aero radio nivelirlashlarga bo’linadi:
• Gidrostatik nivelirlash o’zaro ulangan shisha naychalarning suyuqlik erkin satxining xar doim bir xil balandlikni egallash xusisiyatidan foydalanib, nuqtalrga o’rnatilgan shisha naychalar bo’yicha o’lchanadi.
• Barometrik nivelirlashda nuqtalarga o’rnatilgan barometrlar ko’rsatkichi bo’yicha ularga atmosfera bosimi qiymatlari o’lchanib, bosim farqi orqali nisbiy balandlik xisoblanadi.
• Aeronivelirlash ishlari radio balandlikni o’lchash va stataskop bilan uchib ketayotgan samolyotning yer sirtidan balandliginianiqlash orqali bajariladi.

• www.arxiv.uz

Stereofotogrametrik nivelirlash joyning ikkita bir xil aerosuratini stereometr,sterokomparatorva ularga o’xshash maxsus asboblarda relyef modelini xosil qilib undan nisbiy balandlikni o’lchab olish bilan amalga oshiriladi.

• Stereofotogrametrik nivelirlash joyning ikkita bir xil aerosuratini stereometr,sterokomparatorva ularga o’xshash maxsus asboblarda relyef modelini xosil qilib undan nisbiy balandlikni o’lchab olish bilan amalga oshiriladi.
• Avtomatik nivelirlash joyning biron bir yo’nalishi bo’yicha profilini maxsus nivelir-avtomat ddeb ataluvchi asbobda chizib ,profildan nuqtalar nisbiy balandliginianiqlab olishga asoslangan.

• www.arxiv.uz