2. nazariy qism

JIHOZLASH QISMI
Jihozlash qismida zamonaviy kompyuterlarning quyidagiasosiy qurulmalardan tashkiltopgan.
Monitor. (lotincha so’z bo’lib, <>, << xabar beruvchi>> n a’nolarini anglatadi) -kompyuterdagi matn, grafik vaboshqa turdagi ma’lumotlarni ekranga ettirish qurulmasi bo’lib uning bir necha turlari mavlud. Manitorning quyidagi turlari mavjud: raqamli monitor, anologli monitor, multichastotali monitor , Suyuq kiristalli monitor , gazoplazmali monitor.
Sistimali blok -o’zida bir necha murakkab qurulmalarni birlashtirga va himoya g’lofiga uralgan qurilma.Undan asosiy plata, protsessor, xotira, qattiq disk, kabi muhum qurulmalar joylashgan
Klaviatura (tugmali qurulmasi) bosma mashinadagi kabi tugmachalardan iborat bo’lib ma’lumotlarni kiritish qurulmasi hisoblanadi. Klaviaturaning quyidagi asosiy turlari mavjud.-83 ta tugmali PC va XT kalavyatura

• 
  84 ta tugmali AT klaviatura
  
• 
  Kengaytirga 101 ta tugmali klaviatura
  
• 
  Kengaytirilgan 104 5ta tugmali Windows klaviatura
  

Klaviatura tugmalarini 5 guruhga bo1lib o`rganamiz.

1. 
   Asosiy tugmalar (Harflar )
   
2. 
   Vazifali tugmalar (shift,alt,enter…)
   
3. 
   Funksional tugmalar(F1….F12)
   
4. 
   Qo`shimsha tugmalar
   
5. 
   Maxsus belgilardan tashkil topgan tugmalar.
   

.


«Sichkoncha»
Sichkoncha va trekbol. Sichkoncha va trekbol kompyuterga axborotni kiritishning koordinatali qurilmalari xisoblanadi. Ular klaviaturaning urnini tulaligicha almashtira olmaydi. Bu qurilmalar asosan ikki yoki uchta boshkaruv tugmachasiga ega.
Sichkonchani ulanishining uch usulini kursatish mumkin. Eng kup tarkalgan usul ketma-ket port orkali ulanishdir. Shinali interfeysli sichkonchalar kamrok tar­kalgan. Ularni ulash uchun maxsus interfeys yoki «sichkoncha» porti kerak buladi. Uchinchi kurinishdagi ulanish PS/2 xilidagi sich­konchalarda amalga oshirilgan. Hozirgi kunda ular portativ kompyuterlarda ishlatilmokda.
Zoldir tipdagi sichqoncha. Sichqonchaning ostki qismida rezina bilan qoplangan metal zoldirdan joylashgan. Bu zoldir yordamida sichqoncha stol bo`ylab joyni o’zgartirganda aylanadi. Zoldirning aylanishi kabel orqali kompyuterga uzatiladigan elektr signallarni o`zgartiradi.