2-Modul. Shaxs va uning mohiyati 3-Mavzu: Shaxs haqida tushuncha. Reja

2-Modul. Shaxs va uning mohiyati 3-Mavzu: Shaxs haqida tushuncha. Reja

2-Modul.Shaxs va uning mohiyati

3-Mavzu: Shaxs haqida tushuncha.

Reja:

Shaxs haqida tushuncha. Shaxsning rivojlanishi. Shaxsning himoyalanish mexanizmlari, ta`sir etuvchi omillar.

Shaxs psixologik strukturasi.

Shaxsning o`zini o`zi baholashi, nazorat qilishi va boshqarishi. Shaxsni o`rganish metodlari.

Shaxs jamoatga oid induvidum, obyektiv dunyo qonunyatlarini bituvchi, aqlli ongli mavjudot, nutqqa ega o’z ishiga layoqatli (А.В. Петровский).

• 
  Shaxs jamoatga oid induvidum, obyektiv dunyo qonunyatlarini bituvchi, aqlli ongli mavjudot, nutqqa ega o’z ishiga layoqatli (А.В. Петровский).
  
• 
  Shaxs - hayot davomida o’ziga xos psixologik xususiyatlarni o’zida yig’adi va shakllantiradi va bu uni o’ziga va atrofdagilariga o’ziga xos munosabatini bildiradi. (Ю.В. Щербатых).
  

Psixologiya predmeti quyidagilarni qamrab olishi zarur:

• 
  Psixologiya predmeti quyidagilarni qamrab olishi zarur:
  
• 
  1) psixologik bilish jarayonlari (sezgi, idrok, xotira va hokazo)
  
• 
  2) psixikaning shakllari (faoliyat, xulq, muomala),
  
• 
  3) psixikaning holatlari (kayfiyat, xayolparishonlik kabilar),
  
• 
  4) psixikaning hodisalari,
  
• 
  5) psixikaning xislatlari, fazilatlari, sifatlari, xossalari,
  
• 
  6) psixikaning qonunyatlari,
  
• 
  7) psixikaning mexanizmlari,
  
• 
  8) psixik haroit, muhit, vaziyat,
  
• 
  9) o’zaro sababiy bog’lanishlar,
  
• 
  10) tadqiqot metodlari, vositalari, materiallari, printsiplari va hokazo.
  

Psixologiya haqida tushuncha

• 
  Jahon fanlarining muayyan qonuniyatlarga asoslanib turkumlarga kiritilishiga ko’ra, psixologiya fani bu tizimda nufuzli o’rin egallashiga barcha obektiv shart va sharoitlar yetarlidir. Qat’iy ishonch bilan aytilgan fikrning zamirida bir qator muhim ham tabiiy, ham ijtimoiy omillar yotishi shak-shubshasizdir. Chunki, psixologiya fani insoniyat tomonidan kashf qilingan fanlarning ichida eng murakkabi bo’lib, biosferik ta'limotdan kelib chiqqan holda psixika yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xususiyatini aks ettiruvchi kategoriya sifatida o’rganilib kelingan. Lekin bugungi kunda neosferik ta'limotga binoan fazoviy munosabatlar, sayyoralararo aloqalar, o’zaro ta'sirlar, moddalar, zarrachalar, nurlar harakati, almashinishi, qo’shilishi to’g’risida mulohazalar, faraziy asosda bo’lsa ham, yuritilmoqda.
  

  E.G’oziyev “Umumiy psixologiya ”1 kitob Toshkent 2002

Psixologiya – psixikaning kelib chiqishi, rivojlanish qonuniyatlari, shuningdek insondagi onglilik va ongsizlik fenomenlarining xilma-xil ko‘rinishlarini o‘rganuvchi fan.

• 
  Psixologiya – psixikaning kelib chiqishi, rivojlanish qonuniyatlari, shuningdek insondagi onglilik va ongsizlik fenomenlarining xilma-xil ko‘rinishlarini o‘rganuvchi fan.
  

  R.X. DUSHANOV Yo. A. FARFIYEV “Kasbiy psixologiya” Toshkent 2010

Hozirgi zamon psixologiya fanining asosiy prinsiplari, kategoriyalari va ilmiy tadqiqot usullari

1923 yilda Psixonevrologlarning birinchi syezdida K. N. Kornilov

(1879–1957) psixologiyani dialektika negizida tuzish masalasini ilgari

surdi. Psixologlarning psixologiyani dialektik materializm negizida tu-

zish uchun olib borgan kurashining natijasi hisoblangan g‘oyaviy-na-

zariy kurash jarayonida psixologiya predmeti va uning metodlari ha-

qidagi ilmiy tushunchalar tarkib topdi, psixologik tadqiqotlarning eng

muhim prinsiplari va asosiy muammolari aniqlab olindi, bilimning

turdosh sohalariga munosabat oydinlashdi.

Psixologiya fanining taraqqiyotida buyuk o‘rin tutgan

B. G. Ananyev, P. P. Blonskiy, L. S. Vigotskiy, A. V. Zaporojes,

K. N. Kornilov, G. S. Kostyuk, A. N. Leontyev, A. R. Luriya,

S. A. Rubinshteyn, A. A. Smirnov, B. M. Teplov, D. N. Uznadze va

boshqa olimlar yetishib chiqdi.

– determinizm prinsipi;

– ong va faoliyat birligi prinsipi;

– psixika va ongning faoliyatda rivojlanishi prinsip

http://fayllar.org