2-mavzu yog‘och, materiali xomashyolarini yo‘nish, kesish, O‘yish va qirqish texnologiyasi. Reja

181-rasm. Buyumni jilvir bilan tozalash.
Bu operatsiya jilvirlashdagi kabi detal aylanayotganida bajariladi.

182-rasm Rejalash usullari: a - tilishda keyokichni ushlash usuli; b - tilishda keyokichning zagotovkaga nisbatan turishi.	183-rasm. Kesib olish usullari: a - kesib olishda keskichni ushlash usuli; b - kesib olishda ariqchani kengaytirish usuli.

Detalni ko‘ndalangiga qirqish uchun keyokichni qovurgaga o‘tkir burchak ostida pastga o‘rnatiladi va ozgina tilinadi (182-rasm). Keyin uni biroz qiyshaytirib salgina o‘ngga yoki chapga (qanday shakl yasalishiga qarab) suriladi vazagotovkaning bir qismini konus qilinadi (183-rasm). Bu operatsiya bir necha marta takror-lanib, diametri 8-10 mm bo‘yin qoldiriladi. So‘ngra buyumni dastgohdan chiqarib olinadi va uchlarini arralab tashlanadi. Ko‘ndalangkesimyuzalaritozalanadi.


Mehnatning xavfsizligi uchun:

1. 
   Zagotovkada yoriqlar, ko‘zlar, chirigan joylar va boshqa
   nuqsonlar bo‘lmasligi kerak.
   
2. 
   Zagotovkani dastgohga mahkam o‘rnatish lozim.
   
3. 
   Ishlov bsriladigan sirt bilan tirgak tayanchining orasi
   olis bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik zarur.
   
4. 
   Ishlash vaqtida dastgohning himoyachi shaffof ekrani tushirib qo‘yiladi. Dastgohda bunday ekran bo‘lmasa, himoyalovchi
   ko‘zoynak taqib olish kerak.
   
5. 
   Shpindel rasmana aylana boshlaganidan keyingina kesuvchi
   asbobni zagotovkaga asta-sekin yaqinlashtiriladi.
   
6. 
   Dastgoh ishlayotgan paytda zagotovkani to‘g‘rilash va uni
   o‘lchash, dastgohning uzellarini kovlashtirish mum'kin emas.
   
7. 
   Dastgoh o‘chirilgach zagotovkani, patron yoki planshaybani qo‘l bilan ushlab to‘xtatilmaydi.
   
8. 
   Dastgohda ishlashda vaqt-vaqti bilan zagotovkaning mustahkamligini tekshirib turiladi.
   
9. 
   Ishlayotgan dastgohni nazoratsiz qoldirish mumkin emas.
   
10. 
    Ish tugaganidan keyin asboblarni tegishli joyga qo‘yish va qirindilarni cho‘tka bilan tozalash kerak.
    

Mehnatning xavfsizligi uchun:
Yog‘ochga ishlov beriladigan tokarlik dastgohlarida silindrsimon, konussimon va murakkab sirtlarni ishlashda keyokichni qo‘l bilan mahkam ushlash kerak.
Murakkab sirtlarni maxsus keyokichlar bilan ishlashda vujudga keladigan katta kuchlarni hisobga olib zagotovkani uch kulachokli tokarlik patroniga mustahkamlab o‘rnatish zarur.
Murakkab buyumni oxirgi qirqishda keyokichni detal sirtida ko‘ndalang yuritishni kamaytirish kerak.

1