2-Mavzu: Standartlashtirish asoslari. Reja

3.Resurslar(maddiy boyliklar)ni
tejash ko’rsatkichlari - mahsulotning xom- 
ashyo, materiallar, yoqilg’i, energiyani va foydalanish (iste’mol qilish)da mehnat 
resurslarini talab etishi darajasi bo’yicha uning texnik mukammalligini aks ettiruvchi 
xossalarini tavsiflaydi. 
Resurslarni tejash ko’rsatkichlari uchta kichik guruhga ajraladi: 
a) xomashyo va materiallardan tejamkorlik bilan foydalanish ko’rsatkichlari, 
jumladan: 
1.
xomashyoning solishtirma sarfi; 
2.
materiallarning solishtirma sarfi; 
3.
belgilangan sharoitlarda xomashyoning nobud bo’lishi; 
4.
belgilangan (e’tirof etilgan) sharoitlarda materiallarning nobud bo’lishi va b. 
b) energiya iste’molining tejamlilik ko’rsatkichlari, jumladan: 
1.
yoqilg’ining solishtirma sarfi; 
2.
energiya (energiya tashuvchi)ning solishtirma sarfi; 
3.
foydali ish koeffitsienti va b. 

---

Energiyadan tejamli foydalanish ko’rsatkichlari sifatida, odatda, solishtirma 
ko’rsatkichlardan, Ya’ni sarflanadigan energiya va (yoki) yoqilg’ining ishlab 
chiqarilgan mahsulot yoki bajarilgan foydali ish hajmiga (ish birligiga) nisbatidan 
foydalaniladi. 
v) mehnat resurslaridan tejamli foydalanish ko’rsatkichlari: 
1.
mahsulotdan foydalanganda (iste’mol qilganda) umumiy mehnat sarfi; 
2.
mahsulotdan foydalanganda (iste’mol qilganda) asosiy ko’rsatkich birligiga 
solishtirma mehnat sarfi va b. 
Xomashyo, materiallar, yoqilg’i, energiya va mehnat resurslaridan tejamli 
foydalanishni tavsiflovchi umumlashtirilgan ko’rsatkichlar sifatida mahsulotni ishlab 
chiqish, tayyorlash va foydalanish (iste’mol qilish)dagi sarf-harajatlarni tavsiflovchi 
ko’rsatkichlar qo’llanilishi mumkin.