2-Mavzu: Mustaqil O’zbekiston Respublikasining tashkil topishi va uning tarixiy ahamiyati Reja

O’zbekistonRespublikasining milliy valyutasi Har bir mustaqil davlatning asosiy belgisi, asl poydevori -milliy valyutasidir. O’zbekiston davlat mustaqilligini qo’lga kiritib o’zining milliy valyutani muomalaga kiritishga kirishdi. Biroq bu jarayon uchun ma’lum vaqt, tajriba kerak edi. Shu boisdan O’zbekiston 1991-1993-yillarda sobiq itttifoqdan meros qolgan rubl zonasida bo’lib turdi. Ammo sovetlardan keyingi makonda yalpi ichki mahsulot ishlab chiqarishning keskin pasayishi natijasida rublning qadri ham shunga mos ravishda tushib bordi.

O’zbekiston muomalaga yangi milliy valuta kiritish ishiga jiddiy kirishdi. 1992- yildayoq muomalaga chiqarishga mo’ljallangan so’m-kupon nusxalari tayyorlanadi. Nihoyat, 1993-yil 1-noyabrda O’zbekistonda so’m-kupon muomalaga kiritildi, uning kursi oldin muomalada boiib kelgan rublga tenglashtirilgan yedi. O’zbekiston rahbariyati so’m-kuponlar asosida zarur tajriba orttirdi, haqiqiy milliy valyutani joriy qilish tadbirlarini ko’rdi.

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1994-yil 16-iyunda e’lon qilingan «O’zbekiston Respublikasining milliy valyutasini muomalaga kiritish to’g’risida»gi Farmoniga muvofiq 1994-yil 1-iyuldan boshlab respublika hududida yagona, cheklanmagan va qonuniy to’lov vositasi sifatida milliy valyutasi - so’m muomalaga chiqarilgan.

Muomalaga 1994-yilda 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100 so’mlik, 1997-yil 1-martdan 200 so’mlik, 2000-yil 1-iyuldan 500 so’mlik, 2001-yil 1-sentabrdan 1000 so’mlik banknotlar chiqarilgan. Keyinchalik, 1, 5, 10, 25, 50 so’m qiymatidagi tangalar muomalaga kiritilgan.