2-Мавзу: Моделлаштириш технологияси

Умумлашган математик модел

• Математик модел мақсади

• тизим тузилмаси ва ишлаш тамойилини бир қийматли тушуниш учун формаллашган таснифни бериш

• тизим ишлаш жараёнини аналитик тадқиқ қилиш имконияти яратиш

Модел адекватлигини текшириш

• Модел билан тизимнинг адекватлигини аниқловчи содда муносабат сифатида қуйидаги катталикни (оғиш) қараш мумкин:
• ёки
• бу ерда y0 оригинал объектнинг характерловчи катталик, ym эса тизимнинг мазкур катталигига мос моделнинг характерловчи қиймати.
• Баъзи ҳолатларда мазкур мезондан қуйидаги сабабларга кўра фойдаланиб бўлмайди:
• лойиҳалаштирилаётган ёки модернизация қилинаётган тизимлар учун y0 қиймати ҳақида маълумот бўлмаслиги мумкин;
• тизим битта характеристика билан эмас, балки характеристикалар мажмуаси билан баҳоланиб, уларнинг ташкил этувчи характеристикаларнинг оғишлари турли ҳил бўлиши мумкин;
• характеристикалар тасодифий миқдор ёки функция, кўпинча, ностационар функция бўлиши мумкин;
• рухсат этилган оғишни олдиндан бериш имконияти ҳар доим ҳам мавжуд бўлавермайди.

Текширув турлари

• Модел корректировка қилинаётганда қуйидаги кўринишдаги ўзгаришлар бўлиши мумкин:

2-Мавзу бўйича назорат саволлари

• Когнитив ва концептуал моделлар
• Моделларни ўзаро боғлиқлиги
• Моделни қуришда маълумотларни йиғиш тушунчаси
• Тақсимот қонуни танлаш қандай амалга оширилади
• Функцияларни аппроксимация қилиш қандай амалга оширилади
• Гипотезани илгари суриш нима?
• Математик моделнинг мақсади?
• Моделни адекватлигини текшириш тушинчаси
• Моделни корректировка қилиш