2-Mavzu: Anorganik moddalarning eng muhim birikmalari Reja



Download 61,5 Kb.
bet2/4
Sana26.06.2022
Hajmi61,5 Kb.
#706474
1   2   3   4
Bog'liq
2-ma`ruza (1)

Asoslarning nomlanishi.
Xalqaro nomenklaturaga muvofiq asoslarning nomi bilan gidroksil so`zidan hosil qilinadi. Masalan, NaOH- natriy gidroksid, KOH- kaliy gidroksid, Ca(OH)2- kalsiy gidroksid. Agar element bir necha asos hosil qiladigan bo`lsa, u holda asosning nomida elementning oksidlanish darajasi qavs ichiga olingan rim raqamlari bilan ko`rsatiladi. Fe(OH)2- temir (II)gidroksid, Fe(OH)3 - temir (III)- gidroksid.
Bu nomlardan tashqari, ba`zi eng muhim asoslar uchun odat bo`lib qolgan nomlar ham ishlatiladi. Masalan, natriy gidroksid NaOH o`yuvchi natriy, kaliy gidroksid KOH o`yuvchi kaliy, kalsiy gidroksid Ca(OH)2- so`ndirilgan ohak, bariy gidroksid Ba(OH)2- o`yuvchi barit.
Ishqor va ishqoriy yer metallarining gidroksidlari yorqin ifodalangan asoslik xossasini nomoyon qiladilar, ular ishqorlar deyiladi. Ularga NaOH, LiOH, KOH, RbOH, CsOH, Ca(OH)2, Ba(OH)2 lar kiradi. Ishqor- ,,o`yuvchi”, ,,yemiruvchi” ma`nosini bildiradi.
Ishqorlarning asosiy xususiyatlari suvda yaxshi erib, suvli eritmada deyarli to`liq ionlanishidir.
NaOH = Na+ + OH-
Ca(OH)2 = Ca(OH)+ + OH-
CaOH = Ca+2 + OH-
Asoslar- suvda kam eriydigan va juda kam dissotsilanuvchi gidroksidlardir. Asoslar: Mg(OH)2, Fe(OH)2, Mn(OH)2, Cu(OH)2, Hg(OH)2 misol bo`ladi. NH4OH – ammoniy gidroksidi metall atomi bo`lmagan yagona gidroksid ham asoslar qatoriga kiradi.
Asoslar suvda oz eriydi, juda oz ionlanadi:
Fe(OH)2 = Fe(OH)+ + OH-
Cu(OH)2 = Cu(OH)+ + OH-
Ishqorlar va asoslar eritmalarida OHionlari ko`p bo`lgani uchun lakmus – ko`k rangli, fenolftalein- binafsha rangli bo`ladi.
Kislotalar deb, tarkibida vodorod atomlari va kislota qoldig`i saqlagan murakkab moddalarga aytiladi.
Kislotalar dissotsilanganda kation sifatida vodorod atomi va anion sifatida kislota qolig`iga ajraladi. Kislotalar vodorod ionlaridan boshqa hech qanday kationlar hosil qilmaydi. Kislotalar tarkibiga ko`ra, kislorodsiz (HnE) va kislorodli (HnEOy) bo`ladi.
Kislorodsiz kislotalarga: HF, HCl, HBr, HJ, H2S, HCN, HCNS kabilar kiradi.
Kislorodli kislotalarga: HCIO, HClO3, HCIO4, HBrO3, HJO3, H2SO3 , H2SO4, HNO2, HNO3, HPO2, H3PO4, H3PO3, HPO3, H2CrO4, HMnO4 kabilar kiradi.
Kislotalar tarkibidagi vodorod atomlari soniga ko`ra: bir asosli (bir negizli) HF, HCl, HBr, HJ, HNO3, HNO2, HCIO molekulasi tarkibida bitta vidorod atomi tutgan kislotalar;
Ko`p asosli kislotalar (ikki negizli) H2S, H2CO3, H2SO3, H2SO4 (ikki negizli), H3PO4 (uch negizli), H4P2O7 (to`rt negizli).



Download 61,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish