1. Qishloq xo‘jaligida seleksiya, naslchilikni rivojlantirish xizmati O'zbekiston Respublikasining fuqarolari va boshqalar, shuningdek veterinariya feldsherlari va texniklari, veterinariya vrachi nazoratida shug`ullanishi mumkin. Respublikadagi chorva va uy hayvonlarida 80 dan ortiq tur yuqumli, gelmint kasalliklari uchraydi. Ularga qarshi kurashda oldini olish chora-tadbirlar, emlash, gelmintsizlashtirish ishlari olib boriladi. Shunga qaramay quturish, leptospiroz, salmonellyoz, teylerioz, qorason, fasallez, gemonxoz, senuroz, exinokokkoz, manezioz kabi kasalliklar vaqti-vaqti bilan chorvaga katta ziyon yetkazadi. Hozirgi davrda respublika veterinariya xizmati tarmoqlarida 5454 nafar oliy toifali veterinariya vrachlari, 6 mingdan ko'proq nafar feldsherlar mehnat qilmoqda. Davlat veterinariya xizmati tarmog`i tizimida 13 viloyat veterinariya bo'limi, 165ta tuman veterinariya shahobchalari, 13 viloyat veterinariya laboratoriyalari, 126 tuman va tumanlararo veterinariya laboratoriyalari, 246 veterinariya-sanitariya ekspertizasi laboratoriyalari, 55 uchastka veterinariya shifoxonalari mavjud. 2. Qishloq xo‘jaligida kimyo xizmatini tashkil etish 2. Qishloq xo‘jaligida kimyo xizmatini tashkil etish Qishloq xoʻjaligini kimyolashtirish — qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishi jarayonlarida kimyoviy moddalarni qoʻllash; kimyo, biokimyo, mikrobiologiya va agrokimyo fani yutuklaridan foydalangan holda kam mehnat va mablagʻ sarflab olinadigan mahsulot hajmini koʻpaytirish va sifatini yaxshilashga qaratilgan kompleks tadbirlardan biri. Qishloq xoʻjaligini "kimyolashtirish" atamasi 20-asrning 30-yillarda turli zonalarda oʻgʻitlar tizimini qoʻllash tufayli rus olimi D.N.Pryanishnikov (1865—1948) tomonidan taklif qilingan. Oʻgʻitlardannnn foydalanish, tuproqni kimyoviy melioratsiyalash (ohaklash, gipslash), oʻsimliklarni begona oʻtlardan, zararkunandalar va kasalliklardan muhofaza qilish; defoliatsiya va desikatsiya; oʻsimliklarning oʻsishi hamda hosil berishini boshqarish; chorvachilikda ozuqa va dorivor vositalar ishlatish, qishloq xoʻjaligi mahsu-lotlarini konservalash, melioratsiya, qishloq xoʻjaligi qurilishi va boshqalarda sintetik materiallardan foydalanishni oʻz ichiga oladi. Oʻgʻitlardan foydalanish Qishloq xoʻjaligik.ning asosiy yoʻnalishidir. Oʻgʻit hosildorlikni oshiradi. Mineral oʻgʻitlar ishlatilganda hosilning qay darajada ortishi koʻpgina omillar (tuproq, iqlim, tashkiliy-iqtisodiy sharoit, ekin navlari, ekish texnologiyasi, oʻgʻitning sifati va boshqalar)ga hamda birinchi navbatda, dehqonchilik madaniyatiga bogʻliq. Oʻgʻitlarni ilmiy asosda qoʻllash nafaqat hosildorlikning oshishi, balki qishloq xoʻjaligi mahsulotlari, mas, donda oqsil miqdorining hamda uning aminokislota tarkibini yaxshilanishini taʼminlaydi. Qishloq xoʻjaligi ekinlarini ekishda intensiv texnologiyalarning oʻzlashtirilayotganligi, hosildorlikni programmalashtirish natijasida oʻgʻitlar roli keskin oʻsmoqsa. Pestitsidlar qishloq xoʻjaligi ekinlarini begona oʻtlardan, zararkunanda va kasalliklardan himoyalovchi kuchli vosita. Ularning qoʻllanishida oʻsimliklarni himoya qilishning kimyoviy va aralash (integral) usuli ishlab chiqilgan. Pestitsidlardan optimal meʼyorlarda va kerakli muddatda foydalanish qishloq xoʻjaligi ekinlarini intensiv texnologiya asosida yetishtirish elementlaridan biridir.
Do'stlaringiz bilan baham: |