2-мавзу. ҚАдимги дунё ва ўрта аср фалсафаси

Хулоса

• Ўрта аcрлар фалсафаси дунёвий динларнинг вужудга келиши, хусусан христиан, ислом динларининг жаҳон бўйлаб тарқалиши, улар ғояларининг ҳукмрон мафкура мавқеига эга бўлиши даврида шаклланган ва ривожланган. Бу даврда ҳар қандай фалсафий таълимот у ёки бу даражада мазкур динлар таъсирида бўлган. Ана шунинг учун ҳам ўрта аср фалсафасининг асосий ҳусусиятини теоцентризм ташкил этади, деган фикр шаклланган.
• Ғарб ва Шарқда ўз тафаккур услубида билимларни ифодалаш ва ўзлаштиришнинг ўз механизмлари ва шакллари, билим ва ҳақиқатга элтувчи йўлни ёритувчи ўз мўлжаллари мавжуд. Шарқ таълимотлари ва тафаккур услубини Шарқ амалиёти ва тажрибасидан олинган Шарққа хос усуллар ва методлар ёрдамида тушуниш ва ичдан англаб етиш мумкин.
• Ўрта аср uслом фалсафасuда ҳақиқaт муаммосининг кўтарилиши унинг ўзига хос хусусиятини белгилайди. Зеро Ўрта аср фалсафасининг умумий белгиларидан бири диний дунёқарашнинг тўла ҳукмронлиги ва унга фалсафий тафаккурнинг бўйсундирилиши билан ҳарактерланади. Милоднинг VII – VIII асрларида Миср, Фаластин, Месопотамия, Эрон ва Ўрта Осиёнинг араб халифалиги томонидан босиб олиниши араблар ҳукмронлиги остидаги салтанатнинг маданиятига жуда катта таъсир кўрсатган эди.