2-ma’ruza suyuqlik to’g’risida umumiy tushunchalar va suyuqlik energiyasi. Tayanch so’z va iboralar

S – oqim tezligi, m/sek.
E_m – suyuqlik massasining to‘liq nisbiy energiyasi, tenglamani tashkil etuvchilari , va mos ravishda suyuqlik massasining potensial, holat va kinetik energiyalaridir. Ularning o‘lchov birligi Dj/kg yoki m²/sek².
Suyuqlik og‘irlik o‘lchamida berilgan hollarda Bernulli tenglamasi quyidagi ko‘rinishda yoziladi
(5)
Tenglamani tashkil etuvchilari ; Z va suyuqlikning og‘irligi bo‘yicha potensial holat va kinetik energiyalardir. Ular metr suv ustuni (qisqacha m) o‘lchamida o‘lchanadi.
Yuqoridagi (1.5) tenglamani zichlik ga ko‘paytirsak, u quyidagi ko‘rinishga keladi
(6)
Uning har bir tashkil etuvchisi mos ravishda bir metr kub (1m³) havoning potensial holat va kinetik energiyalarini ifodalaydi. Ularning ulchov birligi Dj/m³.
Oqim kesimlaridagi (1­­-rasm) umumiy (potensial va holat energiyalar yigindisi) suyuqlikni harakatga keltiruvchi omil hisoblanadi. (5) va (6) tenglamalar asosida topiladi

1 rasm. Suyuqlikni tabiiy 2-rasm. Suyuqlikni sun’iy oqimi
oqimi 1-gidravlik mashina
Suyuqlik og‘irligi bo‘yicha
; (7)
Suyuqlik hajmi bo‘yicha
; (8)
yuqoridagi (1.7) va (1.8) tengliklardagi bo‘lgan-ligi sababli suyuqlik, kesimlardagi bosimlar (R₁-R₂) va taqqoslash tekisligigacha bo‘lgan balandliklar (z₁-z₂) farqlari bo‘lgan hollarda harakatga keladi.
Umumiy potensial energiya farqi tabiiy ravishda ham namoyon bo‘lishi mumkin. Masalan daryo, yomg‘ir, qor va muzliklarni erishishi natijasida paydo bo‘ladigan suvlar har doim past tarafga qarab oqadi. Tog‘lik hududlarda joylashgan konlar gorizontal yoki qiya (shtolnya) kon lahimlari bilan ochilganda balandliklar farqi paydo bo‘ladi. Buning natijasida kon suvlari lahim bo‘ylab er sathiga oqib chiqadi. Bunday konlarda suv chiqarish qurilma o‘rnatishga extiyoj qolmaydi, aksariyat hollarda suyuqlikni balandlikka ko‘tarish, harakatga qarshi bo‘ladigan turli qarshiliklarni engib o‘tish uchun sun’iy ravishda to‘liq nisbiy energiya farqini paydo qilish talab qilinadi. Sun’iy ravishda tuliq nisbiy energiya farqi gidravlik mashinalar vositasida amalga oshiriladi.
Gidravlik mashinaning ishchi organi suyuqlik oqimi bilan o‘zaro muloqotda bo‘lib (1.2-rasm) unga tashqaridan sun’iy ravishda energiya uzatadi. Uzatilgan energiya miqdori suyuqlikni kerakli balandlikka ko‘tarish va qarshiliklarni engib o‘tish uchun sarflanadigan ishga etarli bulishi kerak.