2-Ma’ruza-Maxsus belgili qo‘shimchalar xossalari va ishlatish soxasi

Sovuqqa qarshi qo‘shimchalarning dozalash (taqsimlanishi)


2-jadval

Betonninghisoblash xarorati,S	Qo‘shimcha miqdori quruq modda xisobiga,% sement massasi xaqidan
	Gidrozim gidrobeton I S-3M-15	nnn	XN+XK	KMNK+M	NK+M,NN+M	NNXK, NN+X*K, XK+NNK	NNXK+N	PASOLK
0..-5	1.0	4...6	3+0...3+2	3...5	311...4+1,5	3...5	2+1...4+1	5...6
-6...-10	1,5	6...8	3,5+3,5..4+2,5	6...9	5+1,5.7+2.5	6...9	4,5+1,5...+2,5	6...8
-11..-15	2.0	8...10	3+4,5.3*5+5	7...10	6+2...8+3	7...10	6+2...8+3	8...10
-16..-20	-	-	2,5+6...3+7	9...12	7+3...9+4	8...12	7+2...9+4	10..12
-21..-25	-	-	-			10..14	8+3...10+4	12..15

Eslatma: 1 komponentlar nisbati 1:1 massa bo‘yicha quruq modda xisobidan 2 beton temperaturasi -5 ⁰S dan yuqori bo‘lsa, XN o‘rniga XK ishlatish mumkin (sement massasi xaqidan 3% gacha). 3 qorishma aralashmasining konsentratsiyasi (to‘ldiruvchi nomiga xisobga olganda 3-jadval).
3-jadval

P .uchun	30
Nkm,nk+m,nnxk,nnxk+m,xn+xk,xk+nnk uchun	25
NN uchun	20

Qo‘shimchaning konsentratsiyasi havoning nisbiy namligi kamayganda betonda sement va sovuqqa qarshi qo‘shimchaning sarfi oshganda kuchayadi 4-jadvalda keltirilgan betondagi sovuqqa qarshi qo‘shimchalarni qo‘llash soxasi yetarlicha cheklangan. Buning sabablari quyidagilardan iborat:
Tuzlarning kristallanish jarayoni xajimning kengayishi bilan sodir bo‘ladi, shuning uchun ularning konstruksiyaning alohida zonalarda yig‘ilishi nuqsonlarga va shu zonalarning buzilishiga olib keladi. Bunda tarkibida potash va kalsiy nitrati bo‘lgan qo‘shimchalar xavfli bo‘ladi. Sementning suv bilan birikishi jarayonida qator qo‘shimchalarning faol qatnashishi natijasida, ularning u yoki bu manfiy harorat uchun optimal
4-jadval

Ekspluatatsiya sharoitida Konstruksiyalarning turlari	Xk,xn+xk	Nk,nkm ,nnk+m ,mk+m,	Xk+nn	Nnxk Nnxk +m	nn		P
1. Oldindan zo‘riqtirilgan konstruksiyalar (2-eslatmada ko‘rsatilgandan tashqari) yig‘ma va yig‘ma-manometri Konstruksiyalar choki	-	-	-	-	+		-
2. Xuddi shunday A600,A800,At600,At800,At1000 po‘lat bilan ta’mirlangan	-	-	-	-	-		-
3. Zo‘riqtirilmagan ishchi armatura bilan t/b buyumlari va Konstruksiyalari:
3.1. 5mm diametrli va undan kichik 5mm dan katta diametrli 3.2. Armatura yoki qoplash qisimlari chiqarishga ega: A) Po‘latning maxsus ximoyasi B) Pulatni ruxlash V)Alyumin kolamasi G) Kombinirov koplamasi (ishkorga chidamlilik bo‘yoqli yoki boshqa temirlangan qavat), va yana qoplama qisimlarisiz choklar.	- - -	+ + +	- + -	- + -	+ + -		+ + -
3.3 Quydagi muhitlarda ekspulatatsiya uchun muljallangan:
A)Noagressiv gazli:	-	+	+	+	+			+
B) Agressiv gazli;	-	+	-	-	+			+
V) Suvning o‘zgaruvchan darajasi zonasida va tashqi manbalaridan kelgan doimiy adashgan toklar xalokati zonasida;	-	+	-	-	+			-
G) Reaksion-kobilmetli kremniziyom mavjud bo‘lgan da suyuuk normal nam va xo‘l rejimlarda gi suyuq, gazli muhitlarda;	-	+	-	+	-	-
D) Noagressiv va agressiv suvli muhitlarda, eslatma 3.3 da ko‘rsatilgandan tashqari;	+	+	+	+	+	+
E) Agressiv sulfat suvlada yoki yuzasi buglaydigan tuz va uyuvchan ishqor eritmasida	-	-	-	-	+	-
3.4. Doimiy elektr tokini istemol qiluvchi elektrlashtirilgan transport va sanoat korxonalari uchun	-	-	-	-	-	-
4. Monolit yadroli qalinligi ≥30sm okonturivayushix bloklardan yig‘ma monolitli. Konstruksiyalar.	-	+	+	+	+	+
5 .To‘ldiruvchida reaksion qobiliyatli kremniziyom mavjud bo‘lganda suyuq, normal, nam, xo‘l rejimlardagi suyuq gazli muhitlarda betonli Konstruksiyalarntng ekspluatatsiya davrida.

Eslatma: «+»-ruxsat etiladi,»-» qo‘llashga ruxsat etilmaydi»+*-»tutishni sekinlashtiruvchi qo‘shimcha bilan birga olib borganda ruxsat etiladi.

miqdori, shuningdek, sovuqda beton qotishi tezligi, katta xisobda, sementning mineralogik va moddaviy tarkibiga bog‘liq. Ko‘pchilik qo‘llanadigan bog‘lovchilar ikkilamchi tuzlarni xosil qiladi, bular keyinchalik shunday qo‘shimchalar ishlatilgan betonlarni ekspluatatsiyasida, ayrim agressiv suvli muhitlarda, sement toshning o‘ta xavfli komponenti bo‘lib keladi. Masalan, natriy va kalsiy xloridi nam sharoitda xavo kislorodi mavjud bo‘lganda zanglash jarayonini keskin jadallashtiradi.

Qator xollarda, armaturaga va texnik asbobga xlorli tuzlarning agressivligini rux ingibitori bor kompleks qo‘shimchalar qo‘llash yo‘li orqali kamaytirish mumkin. Masalan, nitrit-ionlarning qorishmada bir vaqtning o‘zida o‘zaro nisbati massa bo‘yicha NN va XK orasida 1:1 dan kam bo‘lsa, xlor ionlari armaturaga nisbatan amalda xavfli bo‘lmay qoladi.
Ammo, zanglash jarayoni paydo bo‘lishi mumkinligini (yoki ehtimolini) yo‘qotish maqsadida, oldindan zo‘riqtirilgan konstruksiyalarda sovuqqa qarshi qo‘shimchani qo‘llash sohasi cheklangani, bunday jarayon betonda armaturaning oldindan zo‘riqqan xolatini buzilishi yoki yo‘qolishi bilan bog‘liq bo‘lgan xalokatli oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Armaturaga nisbatan potash va kalsiy nitrati neytral qo‘shimcha bo‘ladi. Kalsiy va natriy nitrati armatura zanglashining ingibitori bo‘ladi, lekin termik mustakamlangan po‘latning zangli yorilishini chaqirishi mumkin, shuning uchun, t\b buyumlarda va oldindan zo‘riqtirilgan armaturali konstruksiyalarda qo‘llashni qat’iy cheklash kerak.
Kompleks plastifisirlovchi sovuqqa qarshi qo‘shimchani qo‘llash tavsiya etilmaydi:
- atmosfera namligini doimiy ta’siri bor sharoitlarda (nisbiy xavo namligi 60% dan katta);
- to‘ldiruvchi tarkibda kremnizemning reaksion qobiliyatli kiritmalar (vklyucheniy) 50 kg/mol dan katta bo‘lganda (chunki beton yoki qorishmada qo‘shimcha g‘ovaklar bo‘lishi mumkin);
- doimiy elektr toki ta’sirida bo‘ladigan konstruksiya va transport inshoatlarida -At-i, At-V, At-VI, A-IV, A-V sinfli armirlangan po‘latli oldindan zo‘riqtirilgan konstruksiyalar.