2-ma’ruza. Mavzu: bir tekis pilta tayyorlash. Piltalash mashinasi. (2-soat) Reja

Bir va ko‘p zonali cho‘zish asboblari.

Agar cho’zish asbobi uchta juftlikdan iborat bo’lsa, xususiy cho’zishlar quyidagicha aniqlanadi.

2.2-rasm. Uch silindrli ikki zonali cho’zish asbobi.
Cho’zish turlari
Mahsulotni cho’zib ingichkalashtirish uchun unga ma’lum bir kuch bilan ta’sir etish kerak, bu kuch tolalar o’rtasidagi ishqalanish va ilashish kuchlarini engichi va bir-biriga nisbatan siljitishi lozim. Agar cho’zish darajasi juda kichik bo’lsa, tolalar bir biriga nisbatan siljimaydi, ammo mahsulot bir oz uzayadi, lekin bu uzayish tolalarning to’g’rlanishi hisobiga yuz beradi.
Birinchi tur Cho’zish deb tolalarning to’g’rilanishi va qisman deformatsiyalanishi natijasida mahsulotning uzayishiga aytiladi.
Ikkinchi tur Cho’zish deb tolalarning bir-biriga nisbatan siljishi natijasida mahsulotning uzayishiga aytiladi.
Cho’zish usullari. Mahsulotni cho’zishda mexanik va aerodinamik usullar ishlatiladi. Mexanik usul - cho’zish asboblarida, aerodinamik usul esa konfuzorlarda, ya’ni tola harakati yo’nalishida ko’ndalang kesimi kamayib boruvchi trubkalarda amalga oshiriladi.

3. 
   Qo‘shish jarayonining maqsadi va mohiyati.
   

Ip ishlab chiqarishda ikki va undan ortiq mahsulotlarni bo’ylamasiga birlashtirib, mahsulot tayyorlashga qo’shish deb ataladi.
Qo’shish jarayonining maqsadi xomaki mahsulot chiziqiy zichligi, tarkibi va strukturasi bo’yicha ravonlashtirishdan iborat.
Qo’shish jarayonining mohiyati esa turlicha xossalarga ega bo’lgan mahsulotlarni bo’ylama birlashtirishdan iboratdir.
Ip ishlab chiqarishda mahsulotlarni qo’shish orqali chiziqiy zichligi, ko’ndalang kesimidagi tolalar soni va tarkibi bo’yicha notekisligi kamaytiriladi.
Qo’shilgan mahsulotning chiziqiy zichligi qo’shilayotgan mahsulotlar chiziqiy zichligining yig’indisiga teng.
T=T₁+T₂+T₃+….+T_m
Bunda: m-qo’shilayotgan mahsulotlar soni.
Agar qo’shilayotgan mahsulotlar bir xil chiziqiy zichlikda bo’lsa, T=m T₀ bo’ladi.
Qo’shish jarayonining kamchiliklari

1. 
   Qo’shish mahsulotni yo’g’onlashga olib keladi, demak, uni yana cho’zish kerak, natijada yangidan notekislik hosil bo’ladi.
   
2. 
   Qo’shish natijasida mahsulot bir oz tekislanadi, ya’ni faqat qo’shish orqali notekislikni yo’qotib bo’lmaydi.
   
3. 
   Qo’shish jarayonida olinayotgan mahsulotning o’rtacha chiziqiy zichligi bir xilda saqlab bo’lmaydi.
   

4.