2-kurs, кечки O‘quv-uslubiy majmua bilim sohasi

Hatti-harakatni bajarish qobiliyati: 能[néng]，能够[nénggòu]，会[huì]

Ruxsat ehtimollik: 可以[kěyǐ]，可能[kěnéng]

Zaruriyat: 应该[yīnggāi]，应当[yīngdāng]，该[gāi]，要[yào]

Shart: 必须[bìxū]，得[dei]

Xohish istak: 要[yào]，想[xiǎng]，愿意[yuànyì]，敢[gǎn]，肯[kěn]，打算[dǎsuàn]，希望[xīwàng]

Suffiksatsiya. So‘z yasashning bu usuli asosan natijali fe’l­larda namoyon bo‘ladi. Bu turdagi fe’llarda u asosiy rolni bajaradi.

Asl (tub) natijali fe’llar quyidagi suffikslar orqali ho­sil bo‘ladi: 到 dao, 着 zhao, 住 zhu, 见jian, 好 hao, 成 cheng, 完 wan, 了liao, 掉 diao, 得 de. Masalan, 听见 tingjian eshitib olmoq, 做好 zuohao qilib olmoq, 变成 biancheng aylanib olmoq, 写完 xiewan yozib olmoq, 做了 zuoliao bajarib olmoq, 吃掉 chidiao yeb bo‘lmoq.

得 de suffiksi – dao 到 suffiksining sinonimi. Biroq, za­mo­­naviy xitoy tilida 得 de suffiksi samarali so‘z yasash mor­fe­masi emas, uning yordamida faqat oz miqdordagi fe’llar yasaladi, masalan : 看得 kande ko‘rib olmoq, 听得 tingde eshitib olmoq.

Natijali yo‘naltirilgan fe’llar quyidagi suffikslar orqali hosil bo‘ladi: 上 shang, 下xia, 进 jin, 出chu,过 guo, 起 qi, 回 hui, 开 kai. Masalan, 走上 zoushang chiqib olmoq; 躺下tangxia yotib olmoq; 运进 yunjin olib kirmoq; 爬出 pachu emaylab chiqib olmoq; 跑过 paoguo yugurib o‘tmoq; 飞起 feiqi uchib chiqmoq; 退回 tuihui chekinmoq, tisarilmoq.

Natijasiz fe’llar faqatgina de 得 suffiksiga egadir. Bun­day fe’llarning soni kam: 董得 dongde tushunmoq; 记得 jide xotiralamoq, eslamoq; 认得 rende bilmoq; 晓得 xiaode tushun­moq; 觉得 juede sezmoq, xis qilmoq.