Diamagnitik materiallar va ularning javoblari
Bizmut va surma va boshqa oltin, mis, geliy va suv va yog'och kabi moddalarning magnit harakati magnitlar temir, nikel yoki boshqa narsalarga ta'sir qiladigan taniqli kuchli magnit tortishishidan katta farq qiladi. kobalt.
Umuman olganda, past intensiv javobga ega bo'lishiga qaramay, etarlicha intensiv tashqi magnit maydon oldida har qanday diamagnitik material, hattoki tirik organik moddalar ham qarama-qarshi magnitlanishni boshdan kechirishga qodir.
16 Tesla kabi magnit maydonlarni ishlab chiqarish orqali (allaqachon 1 Tesla juda kuchli deb hisoblanmoqda), Gollandiyaning Amsterdam shahridagi Nijmegen High Field Magnet Laboratoriyasining tadqiqotchilari 1990-yillarda qulupnay, pitssalar va qurbaqalarni magnit bilan ko'tarishga muvaffaq bo'lishdi.
Diamagnetizm va etarlicha kuchli magnit maydon tufayli odamning barmoqlari orasida kichik magnitni ko'tarish ham mumkin. Magnit maydon o'z-o'zidan kichik magnitni kuch bilan jalb qilishga qodir bo'lgan magnit kuchni ishga soladi va siz ushbu kuchni og'irlikni o'rnini to'ldirishga harakat qilishingiz mumkin, ammo kichik magnit juda barqaror bo'lib qolmaydi.
Atom va molekulalarning magnit momentlari ularning tarkibiga kirgan zarrachalar-elektron, proton va boshqa zarrachalarning orbital va spin momentlari yig’indisi bilan aniqlanadi.
Tashqi magnit maydoni bo’lmaganda ( ), magnit momentlari yig’indisi nolga teng bo’lgan molekulalardan tashkil topgan moddalar diamagnetiklar deyiladi. Diamagnetiklarga Cu, Bi, Sb, Ag, Au, Pb, Zn, H2O, N2, Co2 kiradi.
Diamagnit moddalarning atom molekulalari magnit momenti:
Tashqi magnit maydonida diamagnit modda shunday magnitlanish hosil qiladiki, to’la maydon induksiyasi uchun:
o’rinli bo’ladi.
Shunday qilib, diamagnit moddalar magnit maydon induksiyasini susaytiradi.
Tashqi magnit maydoni bo’lmaganda ham noldan farqli magnitlashga ega bo’lgan atom va molekulalardan tashkil topgan moddalar paramagnetiklar deyiladi. Paramagnetiklarga Cr, Mn, Pt, Na, K, Al kabilar kiradi.
Paramagnit moddalar uchun magnitlanish vektori:
Tashqi magnit maydonida paramagnit moddalarning magnitlanish vektori, magnit induksiya vektori bilan mos tushadi va to’la magnit maydon induksiyasi kuchayadi:
Issiqlik harakati natijasida molekulalar magnit momentlari tartibsiz yo’naladi. Shuning uchun moddaning magnitlanishi temperaturaning ortishi bilan kamaya borib, ma’lum temperaturada yo’qoladi va bu temperatura Kyuri nuqtasi deb yuritiladi.
C-Kyuri doimiysi deb yuritiladi.
Paramagnit moddalar magnitlanishi maydon kuchlanganligiga chiziqli bog’liq bo’lib, u to’yinish xarakteriga egadir
Ushbu effektdan magnitlanish deyiladi orbital magnitlanish. Ammo elektron atom magnitlanishiga qo'shimcha hissa qo'shadi: ichki burchak impulsi.
Ichki burchak momentumining kelib chiqishini tavsiflash uchun o'xshashlik, elektronning o'z o'qi atrofida aylanish harakati borligini, bu xususiyat spin deb ataladi.
Bu harakat va zaryadlangan zarracha bo'lganligi sababli, spin ham atalmish uchun hissa qo'shadi Spin magnitlanishi.
Ikkala ulush ham to'rni yoki natijada magnitlanishni keltirib chiqaradi, ammo eng muhimi aylanma tufayli. Yadrodagi protonlar, elektr zaryadi va spiniga ega bo'lishiga qaramay, atomning magnitlanishiga katta hissa qo'shmaydi.
Diamagnetik materiallarda hosil bo'lgan magnitlanish nolga teng, chunki orbital momentning ham, aylanish momentining ham hissalari bekor qilinadi. Birinchisi Lenz qonuni, ikkinchisi, chunki orbitallardagi elektronlar qarama-qarshi spinli juftlikda o'rnatiladi va qobiqlar juft sonli elektronlar bilan to'ldiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |