2-amaliy mashg‘ulot mashinalarga texnik xizmat ko'rsatish va ta’mirlash mehnat sarfini hisoblash mashg’ulotning maqsadi

2-AMALIY MASHG‘ULOT


MASHINALARGA TEXNIK XIZMAT KO'RSATISH VA TA’MIRLASH MEHNAT SARFINI HISOBLASH


Mashg’ulotning maqsadi: Ta’mirlash-xizmat ko‘rsatish ustaxonasini ish bilan ta’minlanishini tavqimli rejalashtirish va mashinalarga texnik xizmat ko'rsatish va ta’mirlash mehnat sarfini hisoblashni o’rganish.
Nazariy qism. Ta’mirlash-xizmat ko‘rsatish ustaxonasini ish bilan ta’minlanishini tavqimli rejalashtirish. Ishlarni tavqimli rejalashtirish korxonani yil davomida bir tekis ish bilan ta’minlashini rejalashtirish uchun o‘tkaziladi.
Ishlar oylar, kvartallar va yil bo‘yicha rejalashtiriladi. Reja-grafikni tuzish uchun quyidagi dastlabki ma’lumotlar zarur: turlar bo‘yicha ta’mirlash ishlarining soni; alohida operatsiyalarning mehnat sarfi; qo‘shimcha ishlarning hajmi; mashinalarni ta’mirlashni ekish va hosil yig‘ishni boshlanishigacha mashinani ta’mirlashni tugatilish muddati; ta’mirlash korxonasidan foydalanish tajribasiga asoslangan rejalashtirish bo‘yicha tavsiyalar.
Yillik ish hajmini rejalashtirish uchun kalendar reja tuziladi va korxonani ish bilan ta’minlash grafigi quriladi.
Ordinata o‘qi bo‘yicha o‘rtacha yillik ishchilar soni aniqlanadi:
R_sr=T_ob/F_nr,
bunda T_ob- ustaxonaning yillik umumiy ish hami, Ishchi-soat;
F_nr- ish vaqtining yillik nominal fondi, soat (F_n._r = 2070 soat).
Dastlab grafikka yil davomida bir tekis bajariladigan ishlar, masalan, avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatish qo‘yib chiqiladi. Bu holda ishchilarning soni:
R_i=T_i/F_ni,
bunda i- kvartal nomeri;T_i- ushbu ko‘rinishdagi ishning hajmi, Ishchi-soat;F_ni- kvartallardagi ish vaqtining nominal fondi:
Har bir turdagi ishni bajarish uchun zarur bo‘lgan hisoblangan ishchilar soni grafikda yig‘indisi o‘sib boruvchi tartibda ko‘rsatilali. Grafik qurilgandan so‘ng u yaxlitlanadi.
Texnik xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlashning yillik rejasi xo‘jalikning bosh muxandisi rahbarligida, markaziy ta’mirlash ustaxonasining mudiri, bo‘linmalar (brigadalar) ning ishtirokida reja-grafiklari tuziladi, uni esa korxonaning rahbari tasdiqlaydi.
Reja-grafikni tuzish uchun quyidagi dastlabki ma’lumotlar zarur bo‘ladi: korxona tarkibining ro‘yxati, yuk avtomobillardan yil bo‘yicha foydalanish rejasi,oxirgi joriy ta’mirlashdan yoki kapital ta’mirlashdan bajargan ishlar hajmi, texnik xizmat ko‘rsatish davriyligi va ta’mirlash oraliqlari.
2.1 –jadvalda keltirilgan ma’lumotlarga muvofiq mashinalar turi bo‘yicha TXK va JT dagi mehnat sarfini taqsimlanishini aniqlaymiz.
2.1-jadval