2-амалий машғулот. Сифатнинг виртуал схемаси Ташкилий қисм

2-амалий машғулот.


Сифатнинг виртуал схемаси


1. Ташкилий қисм


Ишнинг максади:
- Талабаларга сифатни таьминлашда метрология фанининг ахамиятини сифатнинг виртуал схемаси оркали тушунтириш;
- Виртуал схема оркали талабга сифатни бошкаришда умумий асосий ташкил этувчилар билан таништириш;
Керакли қурилма ва материаллар:
- виртуал схеманинг электрон кўриниши);
- тарқатма материал (схема);
- компьютер қурилмаси;
- ўқув куроллари.


2. Назарий қисм

Сифат масаласи ҳар бир ишда, у қандай иш бўлишидан қатъий назар,

унинг асосий баҳолаш критерияси (кўсаткичи) бўлиши керак. Агарда ҳар бир инсон ўз ишига юқори маъсулият билан қараб асосий баҳолаш критериясига муносиб равишда иш кўрса ҳаётимиз кундан – кунга яхшиланиб бориши турган гап, бу эса бутун мамлакат бўйлаб сифат масаласини юқори даражага кўтаради.
Метрология бўйича мавжуд адабиётлар охирги йилларда нашр этилган адабиётларни ўрганиш, уларнинг тахлили “Сифатни виртуал схемаси” ни ишлаб чиқиш имкониятини беради (1-расм). Виртуал схема бўйича метрология фанига оид асосий масалаларни осон ва етарли даражада ўзлаштириш мумкин, бундан ташқари бу схема талабаларда бу фанни ўрганишда қизиқиш уйғотади. Чунки метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш – сифатни бошқаришда умумий асосий ташкил этувчиси ҳисобланади. Бу схемани чуқур ўрганиб ва тахлил қилиб қуйидаги хулосаларни келтириш мумкин:
- маҳсулот сифати, кишилар ҳаётининг равнақи унинг сифати (яшаш даражаси) олдиндан яратилган сифат фундаменти (пойдевори)га боғлиқдир;
- сифатнинг юқори даражаси бу юртимизнинг илмий, техникавий юксалиши билан чамбарчас боғлиқдир;
- илмий техникавий юксалиш эса сифатнинг асосий уч белгиси бўлган метрология, стандартлаштириш ва сертификатлаштириш ривожини таъминлаб беради;
- сифатнинг уч асосий белгисига дунёда мавжуд бўлган ва фаолият кўрсатаётган стандартлаштириш бўйича халқаро ташкилотлар: Халқаро – стандартлаштириш ташкилоти (ИСО), метрология соҳасида қонунлаштирувчи халқаро ташкилот (МОЗМ), Халқаро савдо ташкилоти (ВТО) ўзининг ижобий таъсирини ўтказади ва ўтказиб келмоқда;





1-расм. Сифатнинг виртуал схемаси

Ўзбекистон Республикасининг “Ўзстандарт” агентлиги корхона ва муассасаларда стандартлаштириш ва метрология ҳамда сертификатлаштиришни ривожлантириш бўйича фаолиятини ташкил этади ва бошқаради.

Сифатни ташкил этувчилари бўлмиш – стандартлаштириш, метрология ва сертификатлаштириш республикада сифат тизимини сифатли маҳсулот ишлаб чиқаришда жорий этиш ва уни янада такомиллаштириш мақсадида маълумотларни информацион базасини яратишни таъминлайди. Сифатни виртуал схемасини ўрганиш борасида унинг асосий ташкил этувчиси бўлмиш метрологияга алоҳида эътибор қаратилмоғи лозим. Чунки ўлчашлар, ўлчашлар бирлилигини таъминлаш, ўлчашларни ўтказишда меъёрий ҳужжатларга асосланган ҳолда ташкил этиш метрология асослари фанини алоҳида ўрганишни тақозо этади.


3. Ишни бажариш тартиби

1. Cифатнинг виртуал схемасидан сифатнинг уч асосий белгисини кўрсатинг.

2. Сифатни таьминлашда метрология фанининг ўрнини тушунтиринг.
3. Сифатнинг виртуал схемасидан олган хулосаларингизни баён этинг.
4. Виртуал схемани мустақил равишда тўлдиришга харакат қилинг.

Назорат саволлари

1. Сифат масаласи нима сабабдан хаётимизда мухим ахамият касб этмоқда.

2. Сифатни атамасига таьриф беринг.
3. Сифатни таьминлаш қайси ташкилотларнинг зиммасига юклатилган.
4. Сифатни таьминлашда уч асосий ташкил этувчилар тўғрисида тушунча беринг.
5. Сифатни таьминлашда метрологияиинг ўрни қандай.
6. Сифатни таьминлашда Узстандарт агентлиги қандай вазифаларга эга.