2, 13- 15 savollarda tushunarsizliklar bor ustozdan so’rash. 1-kazus

Ushbu vaziyatni huquqiy jihatdan tahlil qiling. Javobingizni qonun hujjatlari bilan asoslab bering.

Javob

Ushbu kazus javob tariqasida O‘zbekiston Respublikasining qonuni ,, O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasini amalga kiritish to’g’risida’’ gi qonundan javob olamiz. Ushbu qonunning ikkinchi bandida aytilgan ,, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashi Oliy Majlis saylangunga qadar O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasida Oliy Majlisga berilgan barcha vakolatlarni amalga oshiradi’’. Ushbu bandda berilgan Konstitutsiyaning yani 1992-yil 8-dekabrda qabul qilinganda ham 76-modda mavjud bo’lgan va unda shunday deyilgan ,, O‘zbekiston Respublikasining Oliy Majlisi oliy davlat vakillik organi bo‘lib, qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi’’. Demak ushbu holatda fuqarolarga Konstitutsiyaviy qo‘mita yuqoridagi qonundan foydalanib va uning oltinchi bandida ya’ni , ,, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Rayosati O‘zbekiston Respublikasi qonunlarini O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiqlashtirishga doir ishlarni tashkil etish tartibini belgilasin. Konstitutsiyada nazarda tutilgan barcha qonunlar kelgusi ikki yildan kechiktirmay qabul qilinishi kerak. Oliy Kengash Rayosati 1993-yil mobaynida Oliy Majlisga saylovlar to‘g‘risidagi Qonun loyihasini tayyorlasin va uni umumxalq muhokamasiga kiritsin’’ ko’rsatilgan tartibni tushuntirib berishi kerak.

Xulosa qiladigan bo’lsak, Oliy Majlis shakullantirilguncha uning vakolatini Oliy Kengash bajarib boradi va uning chiqargan qonunlari O’zbekiston Respublikasi hududida majburiydir.

Qo’shimcha ma’lumot sifatida Manba Р.Хакимов. Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг конституциявий-ҳуқуқий мақоми. Ўзбекистон тарихида илк маротаба 1994 йил декабрда янги парламент – Олий Мажлисга очиқ-ошкора, демократик сайловлар ўтказилди. Мазкур сайловлар собиқ Олий Кенгашга бўлган сайловлардан қуйидаги жиҳатлари билан фарқ қилди:

биринчидан, депутатлар сайлови биринчи марта кўппартиявийлик асосида ўтказилди, ҳар бир сайлов округида икки-уч номзод депутатлик учун курашди. Сайловчиларга ана шу номзодлардан танлаб олишнинг реал ҳуқуқи берилди;

иккинчидан, Олий Мажлисга сайловларни ташкил қилишнинг дастлабки дамларидаёқ синфий ёндашув нодемократик тамойил сифатида рад этилган эди. Илгариги пайтларда Олий Кенгашни шакллантириш жараёнида ишчилар синфи, колхозчи деҳқонлар, халқ зиёлиларининг ўрни ва сони аввалдан белгилаб қўйилар эди. Олий Мажлис депутатлари эса турли партия ва ҳаракатларнинг вакилларидан иборат номзодлар орасидан муқобиллик асосида сайланди. Республикамиз фуқаролари сайловларда қатнашар экан, энг аввало, қўйилган номзодларнинг ижтимоий келиб чиқишига эмас, аксинча, уларнинг ишчанлик ва ахлоқий сифатларига, энг муҳими, дастурларининг мазмун-моҳиятига катта эътибор бердилар.

2000 йилга қадар янги сайланган Олий Мажлис олдида мамлакат келажагини ҳал қилиш билан боғлиқ бўлган ниҳоятда масъулиятли вазифалар турган эди. Ўша даврларда 250 депутатдан иборат бўлган бир палатали парламент ўтиш даврида бизнинг мамлакатимиз учун энг мақбул тизим эди.

2-kazus

1995 yil 1 may kuni “Femida” advokatlik firmasi advokati B.Aslonov O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudiga murojaat qilib, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi faoliyat boshlaganligi hamda “Oliy Kengash” vakolat muddati tugaganligi munosabati bilan, Sobiq Ittifoq davrida hamda “Oliy Kengash” tomonidan qabul qilingan barcha qonunlar o‘z kuchini yo‘qotishi lozimligini ta’kidlaydi. Hamda Konstitutsiyaviy suddan “Oliy Kengash” tomonidan qabul qilingan barcha qonunlarni bekor qilishni so‘raydi.