2. 1-laboratoriya ishi cisco packet tracer dasturida lan tarmoqlarini qurish qalandarov Javlonbek Ishning maqsadi

2.1-LABORATORIYA ISHI
CISCO PACKET TRACER DASTURIDA LAN TARMOQLARINI QURISH
Qalandarov Javlonbek


Ishning maqsadi: talabalar tomonidan Cisco Packet Tracer dasturida lokal kompyuter tarmoqlarini yaratish va ishlash ko'nikmalarni egallash.
Nazariy qism
Ma'lumki, lokal tarmoq odatda nisbatan kichik maydonni yoki binolarning kichik guruhini qamrab oladigan kompyuter tarmog'idir. Cisco Packet Tracerda lokal tarmoqni yaratamiz (9-rasm).

9-rasm - Cisco Packet Tracerdagi tarmoq misoli.
Bizning holatimizda tarmoq ma'lum bir tarzda bog'langan atigi 6 ta ish stantsiyasidan iborat. Buning uchun tarmoq konsentratorlari (hublari) va kommutatorlari (switchlari) ishlatiladi.
Lokal tarmoqni yaratishni quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiramiz:
PacketTracer-ning pastki chap burchagida "Tarmoq kommutatorlari" moslamalarini tanlang va o'ngdagi ro'yxatda sichqonchaning chap tugmasi bilan 2950-24 tugmachasini bosib, uni ish joyiga qo'ying (10, 11, 12, 13-rasmlarga muvofiq), "Tarmoq konsentratori (Hub-PT)" va "Ish stantsiyalari (PC-PT)" bilan ham xuddi shuni takrorlang.

10-rasm. 2950-24 kommutator tanlanadi

11-rasm. Hub-PT konsentrator tanlanadi

12-rasm. PC-PT shaxsiy kompyuteri tanlanadi

13-rasm - Kompyuterlarni, kommutatorni va konsentratorni ish joyiga joylashtirish
2. Keyinchalik, mos keladigan interfeys yordamida 8-rasmda ko'rsatilgandek, qurilmalarni ulashingiz kerak. To'g'ridan-to'g'ri mis kabel kompyuterlarni 14-rasmda ko'rsatilgandek kommutator va konsentratorga ulash uchun ishlatiladi.

14 –rasm. "To'g'ri mis" kabel turini tanlash
15-rasmda ko'rsatilgandek, kommutator va konsentratorni bir-biriga ulash uchun mis krossover kabeli ishlatiladi
.
15–rasm "Mis krossover" kabel turini tanlash
Bundan tashqari, ikkita qurilmani ulash uchun siz mos keladigan kabel turini tanlashingiz va 16, 17, 18-rasmlarga muvofiq bitta qurilmani (ixtiyoriy bo'sh FastEthernet portini tanlab) va boshqa qurilmani (shuningdek, ixtiyoriy bo'sh FastEthernet portini tanlashni) bosishingiz kerak.

16-rasm. Kompyuterda bo'sh port tanlanadi.

17-rasm. Kommutatorda bo'sh port tanlanadi.

18-rasm. PC0 va Kommutator0 o'rtasida mis to'g'ri simi bilan ulanish
Boshqa barcha qurilmalar uchun ulanish xuddi shu tarzda amalga oshiriladi. Muhim!
Kommutator va konsetrator o'rtasidagi aloqa krossover orqali amalga oshiriladi. Qurilmalarni ulash natijasi 19-rasmda keltirilgan.

19-rasm. Qurilmalarni bir-biriga ulash.
Keyingi eng muhim bosqich - sozlash hisoblanadi. Biz OSI tarmog'i modelining dastlabki darajalarida ishlaydigan qurilmalarni ishlatayotganimiz sababli (kommutator ikkinchi, konsentratorni ikkinchi darajada), ularni sozlashning hojati yo'q. Faqatgina ish stantsiyalarini sozlash kerak: IP-manzillar, pastki tarmoq maskalari.
Quyida faqat bitta stantsiyani sozlash (PC1) mavjud - qolganlari xuddi shu tarzda tuzilgan.
3. Biz 20-rasmga muvofiq kerakli ish stantsiyasini ikki marta bosamiz.

20-rasm. PC0 Kompyuter sozlamalari oynasi.
Ochilgan oynada 21-rasmga muvofiq Ish stoli yorlig'ini, so'ngra - "IP sozlamalari" tanlang.

21-rasm - Kompyuter sozlamalari oynasi PC0, "Ish stoli" yorlig'i.
Oyna ochiladi, 22-rasmda ko'rsatilgandek, IP-manzil va maskani kiritishingiz kerak bo'ladi.

22 rasm - Statik IP-manzil va maskani kiritish
Xuddi shunday, IP-manzillar boshqa barcha kompyuterlarga tayinlangan.
Muhim! Barcha ish stantsiyalarining IP-manzillari bitta subnetda bo'lishi kerak (ya'ni bir xil diapazonda), aks holda ping jarayoni muvaffaqiyatsiz tugaydi.
Shlyuz. Maydonni to'ldirmasa ham bo'ladi.
DNS-server. Maydonni to'ldirmasa ham bo'ladi.
4. Konfiguratsiya tugagandan so'ng, ping jarayoni amalga oshiriladi. Masalan, u PC5 dan boshlanadi va PC1 bilan aloqani tekshiradi.
Muhim! Ping jarayonini ixtiyoriy qayerdan boshlashni tanlashingiz mumkin, asosiysi, paketlar kommutator va konsetrator orqali uzatilishi kerak.
Buning uchun kerakli ish stantsiyasini ikki marta bosing, ochilgan oynada, 23-rasmga muvofiq, "Ish stoli" yorlig'ini, so'ngra - "Buyruqning satri" ni tanlang.

23-rasm - "Buyruqning satri" rejimini tanlash
24-rasmda ko'rsatilgandek buyruq satri oynasi ochiladi.

24-rasm - Buyruqlar satri rejimi
Bizga buyruq kiritish taklif etiladi, biz buni qilamiz:
PC>ping 192.168.0.1
Enter tugmasini bosing. Agar hamma narsa to'g'ri tuzilgan bo'lsa, unda biz quyidagi 25rasmda keltirilgan ma'lumotlarni ko'rishimiz mumkin.

25-rasm - "ping" buyrug'ining natijasi
Bu shuni anglatadiki, ulanish o'rnatildi va tarmoqning ushbu bo'limi to'g'ri ishlamoqda.
Shuningdek, PacketTracer ping buyrug'ini ancha tezroq va qulayroq bajarishga imkon beradi. Buning uchun 26-rasmga muvofiq yon panelidagi xabarni tanlang.

26-rasm - "ping" buyrug'ini bajarish uchun xabar tanlangan
Далее нужно кликнуть мышкой по компьютеру от кого будет передавать команда «ping» и еще раз щелкнуть по компьютеру, до которого будет выполнять команда «ping». Natijada, "ping" buyrug'i bajariladi, natija 27-rasmda ko'rsatilgandek pastki o'ng burchakda ko'rsatiladi.
Buyruqning bajarilish natijasini batafsilroq ko'rsatish uchun 28-rasmda ko'rsatilgandek "PDU ro'yxati oynasini almashtirish" -ni tanlang.

27-rasm - "ping" buyrug'ining natijasi

28-rasm - "ping" buyrug'ining natijasi
5. PacketTracer-da Ping yordam dasturi qanday ishlashini batafsil va namoyish etadigan simulyatsiya rejimi mavjud. Shuning uchun ish joyining pastki chap burchagidagi xuddi shu nomli belgini bosish yoki Shift + S tugmalar birikmasini bosish orqali "simulyatsiya rejimiga" o'tish kerak. Simulyatsiya paneli ochilib, 29-rasmda ko'rsatilgandek ping jarayonining bajarilishi bilan bog'liq barcha jarayonlar aks etadi.

29-rasm - "simulyatsiya rejimiga" o'tish
Simulyatsiyani boshlashdan oldin paketli filtrlashni o'rnatish kerak. Buning uchun "Filtrlarni o'zgartirish" tugmachasini bosish kerak,oyna ochiladi, 30-rasmga muvofiq unda faqat "ICMP" va "ARP" ni qoldirish kerak.

30-rasm - Filtrni sozlash
Endi ping jarayonini qayta boshlash kerak. Uni ishga tushirgandan so'ng, loyihalashtirilgan tarmoq diagrammasi bo'yicha paketlarni yuborish / qabul qilishni kuzatish uchun "Modellashtirish panelini" ko'chirish mumkin.

31-rasm - simulyatsiya jarayonini bajarish
Auto Capture / Play tugmasi butun ping jarayonini bitta jarayonda modellashtirishni nazarda tutadi , Capture / Forward esa uni bosqichma-bosqich namoyish qilishga imkon beradi.
Paket olib boradigan ma'lumotlarni, uning tuzilishini bilish uchun "Axborot" ustunidagi rangli kvadrat ustiga o'ng tugmasini bosing.
Modellashtirish ping jarayoni tugaganda yoki tegishli ish stantsiyasining Edit oynasi yopilganda to'xtaydi.
Vazifani
Bajarilgandan so’ng olingan natija