2- variant. 1-topshiriq. 10 ichida qo‘shish va ayirishni o‘rgatish metodikasi

IV-bosqich. 5, 6, 7, 8, 9ni ayirish xollari uchun natijani topishda qo‘shish va ayirishning bog‘lanishiga asoslangan ayrish usullari o‘rganiladi. Masalan, 10-8 misolni yechish uchun 10 sonini 8 va 2 sonlarining yig‘indisi bilan almashtirish va undan qo‘shiluvchilardan biri bo‘lgan 8ni ayirish kerak, ikkinchi qo‘shiluvchi 2 ni xosil qilamiz. Bu usuldan foydalanish uchun sonlarning qo‘shiluvchilardan iborat tarkibini, shuningdek, yig‘indi va qo‘shiluvchilar o‘zaro qanday bog‘langanligini bilish kerak. Quyidagi xulosani chiqaradilar: agar yig‘indidan birnchi qo‘shiluvchini ayirsak ikkinchi qo‘shiluvchi xosil bo‘ladi, agar yig‘indidan ikkinchi qo‘shiluvchini ayirsak birnchi qo‘shiluvchi xosil bo‘ladi.

Yig‘indi va qo‘shiluvchilarga doir bilimlarni mustaxkamlash uchun o‘quvchilar quyidagicha mashqlarni bajaradilar: qo‘shishga doir berilgan misol bo‘yicha, ayirishga doir 2 ta misol tuziladi va ular echiladi (2+4=6, 6-4= , 6-2= ), berilgan 3 ta son yordamida 4 ta misol (4+5, 5+4, 9-4, 9-5) tuziladi va echiladi. x+2=5, 4+x=10 ko‘rinishdagi tenglamalarni echib noma’lum sonni topadi.

2-TOPSHIRIQ Uzunlik o‘lchovlarini kiritish metodikasi.

Boshlang`ich sinf o`uvchilariga miqdorlar haqida tushuncha berishning nazariy asoslari Jamiyatda o‘qituvchi, birinchidan, o‘sib kelayotgan avlodni tarbiyalash, ularga har tomonlama bilim berishdan iborat bo‘lgan faxrli hamda ma’sul vazifalarni bajaradi. O`quvchilar har tomonlama bilimli bo`lishlarini zamon taraqqiyoti talab qilmoqda, yani har tononlama sog`lom, yetuk insonlar jamiyat uchun kerak bo`lmoqda. Boshlang’ich sinflarning dasturida matematik material bilan uzviy bog’liqlikda turli kattaliklarni ham o’rganish nazarda tutilgan. Kattaliklarsiz tabiatni, borliq olamni o’rganish mumkin emas. Miqdorlarda turli obyektlarning, borliq dunyoning xossalari aks etgan. Matematikada kattaliklar miqdorlar deb ham ataladi. Miqdor bu narsa yoki hodisaning biror xossasi bo’lib, uni boshqa narsa yoki hodisaning shu xossasi bilan taqqoslash va ulardan qaysi biri shu xossaga ko’proq darajada ega ekanligini aniqlash mumkin.

Miqdorlarni o`z navbatida kattalik tushunchasi bilan ham atashimiz mumkin.