2- mavzu. Аxborot texnologiyalarning infratuzilmasi. Reja: 1

 kompyuter 
tizimining platformasi
deb ataladi. 
Amaliy dasturlar
– tashkilotning masalalalarini va vazifalarini amalga oshirishda yordam 
beradi.
2.1 jadval Dasturlaning turi va ta’sir doirasi 
Dasturlar 
SHaxsiy 
Ish guruhi 
Tashkilot 
Tizim 
dasturlari 
SHaxsiy 
kompyuter 
operatsion sistemasi 
Tarmoq 
operatsion sistemasi 
Mainfreim 
operatsion sistemasi 
Amaliy 
dasturlar 
Matn 
bilan 
ishlash, 
elektron 
jadval, ma’lumotlar 
bazasi, grafika 
Elektron 
pochta, guruh rejasi, 
bo’lingan ish 
Kadrlar bo’limi, 
buxgalteriya dasturlari 
 
Kompyuter qurilmalarini boshkarish tizim dasturlarining eng muhim amallaridan biri 
hisoblanadi. 
Operatsion tizim
kompyuter qurilmalarining boshqariladigan kompyuter dasturlari 
majmuidir. Opertsion tizim kompyuter va amaliy dasturlar orasidagi interfeys hisoblanadi.
Operatsion tizim har xil amallar bajaradi: 
Ишлов бериш қурилмаси 
Киритиш 
қурилмаси 
Чикариш 
қурилмаси 
Ташқи хотира 
Коммуникация 
қурилмаси 
Бошқариш 
қурилмаси 
Арифметик-
мантиқий 
қурилма 
Регистрлар 
Асосий хотира 

---


kompyuter qurilmalarini ishga tushiradi; 

foydalanuvchi interfeysini taqdim etadi; 

qurilmalardan mustaqilik darajasini ta’minlaydi; 

xotirani boshqaradi; 

bajarilayotgan dasturlarni boshqaradi; 

tarmoq bilan ishlashni ta’minlaydi; 

tizim resurslarini taqdim etishni boshqaradi; 

fayllarni boshqaradi; 
Kernel
(Kernel) operatsion tizimni yuragi bo’lib, undagi komponentlarni bog’laydi va 
boshqa dasturlarning faoliyatini boshqaradi.
2.2-rasm.. Operatsion tizim va tizim dasturlarining roli