2 -laboratoriya ishi. Metallarning qattiqligini Brinell usuli bilan aniqlashni o’rganish. Ishdan maqsad

Ishni bajarish uchun zarur jixozlar, material va asboblar.
1. TШ-2M tipidagi qattiqlikni o’lchash asbobi. 2. Metall sirtidagi izni o’lchash uchun lupa. 3. Namuna komplekti. 4. SHtangentsirkul’ ШТС-1.
5. Egov, jilvir qog’oz.



6-rasm. Brinell pressi.


Ishni bajarish tartibi.

1. 
   TШ-2M tipidagi asbobining tuzilishi (6-rasm) va unda material qattiqligini o’lchash metodikasi bilan tanishiladi.
   
2. 
   .1- jadval asosida sharchaning diametri, yuklama qiymati va ushlab turish vaqti tanlanadi.
   
3. 
   Namuna tekshirishga tayyorlanadi, kerak bo’lsa, namuna yuzasi qumli qog’oz bilan tozalanadi.
   
4. 
   SHarchali uchlik shpindelga o’rnatiladi va qotirish vintini mahkamlanadi.
   
5. 
   Tanlangan yuklamaga mos keluvchi yuklar taglikka qo’yiladi. Richagli sistema bilan taglikni
   

1.875 kN yuklama hosil qilishini unutmang.

6. 
   Tanlangan yuklamaga talab qilinadigan ushlab turish vaqti belgilanadi.
   
7. 
   Namuna tekshirish stoliga sharcha izining markazi namuna chekkasidan kamida 2,5 mm masofada bo’ladigan qilib o’rnatiladi.
   
8. 
   Knopkani bosib, dvigatel’ ishga tushiriladi.
   
9. 
   Tekshirish tugagandan (lampochka o’chib, elektrodvigatel’ to’xtagandan) keyin maxovikni aylantirib stol tushiriladi va namuna olinadi.
   
10. 
    Tekshirish 3 marta takrorlanadi.
    
11. 
    Lupa yordamida sharcha izining diametri aniqlanadi va Brinell bo’yicha qattiqligi xnsoblab topiladi.
    
12. 
    Olingan natijalar asosida qo’yidagi jadval to’ldiriladi:
    

Namunaning materiali va qalinligi	SHarcha diametri, D	Yuklama, R	Yuklamaning ta’sir vaqti, t (sek)	Izning diametri				Brinell bo’yicha qattiqligi
				d1	d2	d3	hisoblangani		jadvaldagi

Iz deametri mm^2	Brinell bo’yicha qattiqlik soni R yuklama.			Iz diametri, mm3		Brinell bo’yicha qattiqlik soni, R yuklama
	30 D^2	10 D^2	2,5D^2			30D^2	10D^2	2,5D^2
1	2	3	4		5		6	7	8

Yozma hisobot qo’yidagi ketma-ketlikda bo’lishi shart:

1. 
   Laboratoriya ishidan ko’zda tutilgan maqsad.
   
2. 
   Foydalanilgan asboblar.
   
3. 
   Tajriba chizmasi.
   
4. 
   Qattiqlikni o’lchash formulalari
   
5. 
   Natijalar yozilgan jadvallar.