18-laboratoriya ishi firewall dasturiy vositasini o`rnatish va sozlash

18.3. Laboratoriya ishining bajarilish tartibi
18.3.1. Windows 10 operatsion tizimida xavfsizlik devorini topishning eng oson yo`li ishga tushirish menyusi (пуск) orqali qidiruvdan foydalanishdir. Buni amalga oshirish uchun ekranning pastki chap burchagidagi «пуск» tugmasini bosamiz va qidiruv satriga «Брандмауэр» ni kiritb, quyidagi skrinshotda ta`kidlangan «Брандмауэр Защитника Windows» bosiladi:

18.3-rasm
18.3.2. «Брандмауэр Защитника Windows» sahifasi ochilgandan so`ng, chap menyudan «Включение и отключение брандмауэра Защитника Windows» tanlanadi:

18.4-rasm
18.3.3. «Брандмауэр Защитнтка Windows» ni o`chirish. «Включение и отключение брандмауэра Защитника Windows» yorlig`ini bosish orqali «Отключить брандмауэр Защитника Windows (не рекомендуется)» menyu bandini tanlash orqali «Брандмауэр Защитнтка Windows» yoqish yoki o`chirish mumkin bo`ladi:



18.5-rasm
18.3.4. Yuqoridagi kabi «Брандмауэр Защитнтка Windows» (agar u o`chirilgan bo`lsa) xuddi shu tarzda yoqish mumkin, shunchaki «Включить брандмауэр Защитника Windows» menyu bandi tekshirish kerak.
«Брандмауэр Защитнтка Windows» xizmatini o`chirib qo`yish operatsion tizimni optimallashtirish uchun va «Брандмауэр Защитнтка Windows» xizmatini ham o`chirib qo`yish tavsiya etiladi. Eng oson yo`li - «пуск» menyusidagi qidiruvdan foydalanish. Qidiruv satriga «службы» ni kiritiladi va ularni ochish uchun ustiga bosiladi:



18.6-rasm

18.3.5. «Брандмауэр Защитнтка Windows» xizmatini tezda topish uchun istalgan xizmatni bir marta bosiladi va klaviaturada «Б» harfi bosilsa, darhol bizga kerak bo`lgan xizmat topiladi va uni ochish uchun unga ikki marta bosiladi:

18.7-rasm
18.3.6. «Брандмауэр Защитнтка Windows» ni o`chirish uchun «тип запуска» ochiladigan menyusi ochiladi va «отключена» tanlanadi va «OK» tugmasi bosiladi. Bizdan hozirda kompyuterni qayta ishga tushirishni so`raydigan dialog oynasi paydo bo`ladi yoki birozdan keyin uni qayta ishga tushirmasdan chiqish mumkin bo`ladi:

18.8-rasm
18.3.7. «Брандмауэр Защитнтка Windows» yoqish uchun teskari tartibda bir xil amallar bajariladi.
«Брандмауэр Защитнтка Windows» ilovalarni bloklaganda yoki masalan, xavfsizlik devori ba`zan ba`zi o`yinlar uchun Internetga kirishni bloklasa, ushbu cheklovni olib tashlash va siz ulangan ushbu tarmoqda ushbu ilova uchun Internetga to`liq kirishni ta`minlashning juda oddiy usuli mavjud.
Buning uchun «Брандмауэр Защитнтка Windows» sahifasida chap menyudagi «Разрешение взаимодействия с приложением или компонентом в брандмауэре Защитника Window» bandi tanlanadi:

18.9-rasm
18.3.8. Ro`yxatda dasturni topib va unga kerakli tarmoqqa yoki barchasiga bir vaqtning o`zida ruxsat beriladi, bu yerda hech qanday tasdiq belgisi yo`q, shuning uchun «Брандмауэр Защитнтка Windows» istisnolari qo`shish mumkin:



18.10-rasm

18.3.9. Chiquvchi trafikni blokirovka qilish. Ba`zan ayniqsa zarur bo`lgan kompyuter xavfsizligini yaxshilash uchun siz chiquvchi trafikni butunlay blokirovka qilish usulidan foydalanish mumkin, ya`ni kompyuterdan uzoq serverga yuboriladigan bunday trafik faqat talab qilinadigan ilovalar va ularning tegishli xizmatlari uchun ruxsat etiladi.

«Брандмауэр Защитнтка Windows» sozlash uchun xavfsizlik devori oynasidagi «дополнительные параметры» yorlig`iga o`tish kerak:



18.11-rasm

18.3.10. “Дополнительные параметры” ga kirgandan so`ng quyidagi amallar bajariladi:

18.12-rasm

18.3.11. Chiquvchi ulanishlar bo`limida barcha chiquvchi trafikni bloklash mumkin bo`lgan «Брандмауэр Защитнтка Windows» xususiyatlari menyusi ochiladi.

Ochilgan menyudan "Блокировать" tanlanadi va OK tugmasi bosiladi.
Bloklashdan keyingi dasturlarga ruxsat berish. Barcha chiquvchi Internet ulanishlari bloklangandan so`ng, ba`zi dasturlarga Internetga ulanish imkonini beradigan qoida yaratish mumkin. Masalan, Google Chrome brauzerining internetga ulanishiga ruxsat beruvchi qoida yaratiladi.
Chiquvchi ulanish qoidasini yaratish uchun “Правила для входящих подключений”ni tanlanadi va amallar ustunida “Создать правило” bandi tanlanadi:



18.13-rasm

18.3.12. Yangi qoida qo`shish ustasi paydo bo`ladi, unda “Далее” ni bosish kerak:

18.14-rasm
18.3.13. "Обзор" tugmasidan foydalanib, Google Chrome brauzeriga yo`li ko`satiladi:

18.15-rasm
18.3.14. Kerakli .exe faylining joylashgan joyiga yo`lni topish uchun qidiruvdan foydalanish yoki yorliqning xususiyatlariga (свойства) qarash mumkin, ilovaga yo`l har doim u yerda ko`rsatiladi:

18.16-rasm
18.3.15. “Далее” bosiladi va “Разрешить подключении” ni belgilab va yana “Далее” bosiladi:

18.17-rasm
18.3.16. Quyidagi rasmdagi kabi belgilab va "Далее" tugmasi bosiladi:

18.18-rasm
18.3.17. Qoida nomi va agar kerak bo`lsa, uning tavsifi kiritish kerak:



18.19-rasm

18.3.18. Yangi xavfsizlik devori qoidasi muvaffaqiyatli yaratildi va ishlayapti, bu qoida yonidagi yashil belgi bilan ko`rsatilgan:

18.20-rasm

18.3.19. Xuddi shu tarzda, har qanday uchun xavfsizlik devoriga kerakli portda qoida qo`shish mumkin, buning uchun "Port uchun qoida yaratish" ni tanlash kerak.

Bundan tashqari Firewall daturiy taminotiga yana bir misol tariqasida GlassWire dasturini olsak bo`ladi. GlassWire dasturi ham tarmoq paketlarini filtratsiyasi va monitoring bilan shug`ullanuvchi dastur bo`lib xisoblanadi. Dastlab GlassWire dasturini kompyuterga quyidagi ketma-ketlikda o`rnatiladi:



18.21-rasm

18.3.20. Dasturning shartlariga rozilikni bildirib “Next” bosiladi:

18.22-rasm
18.3.21. GlassWare dasturi kompyuterga o`rnatilishi uchun “Install” bosiladi:

18.23-rasm
18.3.22. “Install” ni bosilganidan so`ng GlassWare dasturi kompyuterga o`rntilish jarayoni boshlanadi:

18.24-rasm

18.3.23. GlassWire dasturi kompyuterga o`rnatilganidan so`ng dastur ishga tushiriladi:

18.25-rasm

18.3.24. GlassWire dasturini tilini Rus tiliga almashtirish uchun «language» bo`limidan tanlanadi:

18.26-rasm

18.3.25. GlassWire dasturini «Статистика» bo`limida kompyuterning Wifi va LAN orqali tarmoqda sarflagan paketlar haqida malumotlar turadi. GlassWire dasturini «Вещи» bo`limida biz ulanib tarmoqdagi barcha ulangan qurilmalar va ular haqida malumotlar ko`rinadi:

18.27-rasm
18.3.26. Endi Google Chrome browserini ochib youtube.com saytiga kirib internetni tekshirib ko`riladi:

18.28-rasm
18.3.27. GlassWire dasturi orqali Google Chrome dasturiga internetga chiqishni bloklanadi. Buning uchun «Брандмауэр» bo`limiga kirib «Брандмауэр» ishlash rejimini «Заблокировать все» qilib ishga tushiriladi:

18.29-rasm
18.3.28. «Брандмауэр» ishga tushirilganidan so`ng Google Chrome browseriga kirib qayta tekshirib ko`riladi:

18.30-rasm
Bunda GlassWire dasturi orqali Google Chrome orqali internetga chiquvchi paketlar bloklab tashlandi.
18.4. Topshiriq

1. 
   Tizim xavfsizlik devorini o`rnatish, sozlash va o`chirish bo`yicha uslubiy tavsiyalar bilan tanishing.
   
2. 
   Windows Operacion tizimida xavfsizlik devorini sozlang
   
3. 
   GlassWire dasturini kompyuterga o`rnating va sozlang