17 Qog’oz xromatografiyasi usulida rutinni tahlil qilish Topshiriq savollari

S_n


S_n - qo‘zg‘almasfazadagimoddakonsentratsiyasi.
S_n - qo‘zg‘aluvchifazadagimoddakonsentratsiyasi.
K_d - taqsimlanishkoeffitsent.
Ushbu formuladan kelib chiqib 2 la fazadagi moddaning konsentratsiyasini aniqlash mumkin.

1. 
   Qo’zg’almas fazani topish uchun taqsimlanish koeffitsenti (K_d) qo’zg’aluvchi faza kons.iga (S_n) ko’paytiriladi.
   
2. 
   Qo’zg’aluvchi fazani kons.ini toppish uchun esa qo’zg’almas faza kons.iga bo’linadi.
   

3. Taqismlanuvchi qog‘ozxromatografiyasida kationlarning murakkab aralashmalarini bir-biridan ajratib,dog‘larni rangli reaksiyalar asosida yoki fluoressensiyalanishi yordamida aniqlanadi. Rf qiymati element ionini induvidual taqsimlanish koeffitsenti to‘g‘ri proporsonal taqsimlanadi. Bu maqsadda qo‘zg‘aluvchi faza sifatida 5-8% NSlsaqlagann-butanol aralashmasi so‘ng ikkilamchi xromatografik jarayonni 40% suv saqlagan piridin qo‘llab bir-biridan ajratib olish mumkin.
Qog‘oz xromatografiyasi ayrim dori moddalarni tabiiy ma’nbalaridan ajratib olishda, sanoat sharoitida ajratib olingan moddalarni (rutin,fitin) sofligini aniqlashda qo‘llaniladi. Bu usul yordamida glikozidlarning tozaligi aniqlaniladi (selanid, digitoksin, kortizon). Glikozidlar uchun aniqlanish sezgirligi 4 mkgatrofida. Glikozidlar tashqi muhit ta’sirida o‘zgarishlarga uchraydi, parchalanadi. Shuning uchun ularning sofligi aniqlash aktual ahamiyatga ega.
Qog‘oz xromatografiyasini organik va neorganik moddalar sifatini va miqdorini aniqlash uchun qo‘llash mumkin.
“Ko‘ktamsa” (siniylenta) deb nomlanuvchi maxsus xromatografik qog‘oz yordamida radiaktiv moddalarni aniqlash va bir-biridan ajratish mumkin.

4.
Pastdanyuqorigako‘tariluvchixromatografikjarayon.
Zarurkenglikvauzunlikdaqirqibolinganxromatografikqog‘oznibiruchidanstartchizio‘ibelgilanib, uerganuqtaxolida (yokichiziqlixolda) aniqlanuvchinamunaaralashmasikapillyarnaychayordamidashimdiriladivanuqtadog‘iqurigunchakutiladi. So‘ngqog‘oztasmasistartchizig‘itomonibilanoldindantayyorlabqo‘yilgan, organikerituvchisistemasiqo‘yilib, uningbug‘ibilan 20-30 daqiqato‘yintirilgankameragatushiriladivamaxsusmoslamayordamidaosibqo‘yiladi.